بررسی طنز سیاه در آثار مهدی اخوان ثالث

محیطی که شاعران معاصر در آن زندگی می کنند محیطی است که سردی بر آن حکم فرماست و شکست و ناامیدی و بی عدالتی حاکم بلامنازع آن است در چنین محیطی انسان های بیدار بشارت گران آزادی و امید در دل های مردمان جامعه اند اخوان نیز در زمره ی شاعران معدودی است که در این دوران به بیان دردهای مردم پرداختند.از آنجایی که این شاعراندردهای مردم و محرومیت های آنها را به عینه می بینند و خود نیز در بین این ناعدالتی ها و بی رسمی ها زندگی می کنند از این جهت ظلم حاکمان و رنج ها و آلام مردم را در اشعارشان بازتاب می دهند.در این دوره با تغییر شرایط اجتماعی و دیدگاه ها نوعی از شعر اجتماعی در جامعه گسترش یافت که هدفش انعکاس مسایل و مشکلات و معظلات اجتماعی مردم شد. به وضوح می توان گفت که اخوان یکی از بزرگ ترین شاعران سمبولیسم اجتماعی است که در قالب زبان نمادین و رمزی اشعار خود را آیینه ی تمام نمای مسایل اجتماعی و سیاسی وطنش قرار داد، او شاعری است در خدمت اجتماع و هدفش بیان مشکلات کلی جامعه ی ایران و مسایل اجتماعی است که با استفاده از زبان رمز به ترسیم فضای جامعه ی خود می پردازد. طرح مسایلی چون آرزوهای تحقق نیافته ی مردم و آزادی و وصف معایبی چون فقر و جهل و ظلم و ستم که دامن گیر هموطنانش شده است درون مایه و چهارچوب اصلی اشعار او را تشکیل می دهد. و اخون گاهی از سر ملاحظه به جهت شرایط حاکم بر جامعه و خفقان آن با بیان نمادین به نقد اوضاع اجتماع و مردمانش می پردازد و با استفاده از طنزی گزنده و تلخ که جنبه ی آگاه سازی آن بر خنده آوری برتری و ارجحیت دارد به بیان ناهنجاری های جامعه ی بی روح و استبداد زده ی خود می پردازد. روش تحقیق در این پژوهش به صوت تحلیلی، توصیفی بوده؛ به این طریق که پس از مطالعه و جمع آوری مطالب و با استفاده از فیش برداری و دسته بندی مطالب به تجزیه و تحلیل اشعاری از اخوان از منظر طنزی تلخ پرداخته شده است.

کلیدواژه ها:

طنز ، شعر اجتماعی ، ادبیات معاصر ، طنز تلخ ، آندره برتون ، اخوان ثالث