احمد ترکمان - دکتری معماری، عضو هییت علمی، گروه معماری، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران
پریا ایزدپناهی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، گروه معماری، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران

خاستگاه پژوهش و کاویدن در امور در ذات انسان همواره وجود داشته است. اصل پرسش باعث پیشرفت تمدن ها طی قرونمتمادی در سراسر کره خاکی بوده است. وجود اندیشمندان بسیار دال بر وجود مراکز اندیشه و پژوهش بوده، لیکن از بناهایبجای مانده آثار اندکی باقی ماده و اکثرا از میان رفته اند. مرکز پژوهش، مکانی است که به صورت اختصاصی به امر تحقیق وپژوهش می پردازد. این مراکز در قالب سازمانی دولتی یا غیر دولتی که در زمینه ویژهای کار پژوهشی انجام میدهند، مشغولبه فعالیتند و شامل انواع پژوهش های بنیادین و پژوهش های کاربردی می باشند. در این پژوهش سعی شده تا با کاویدن درمنابع گوناگون و کتب، آنچه از مراکز پژوهشی، طی قرون، بصورت مکتوب بر جای مانده، جمع آوری و روند تحول این بناها ذکرشود. همچنین با بررسی چند نمونه موردی معاصر، به بررسی این تحول در ساختمان های پژوهشی حال حاضر دنیا پرداختهشده است. در نهایت در بخش جمع بندی خلاصه ای از روند تحول این مراکز در ایران و جهان، و همچنین تغییر در نوع معماریفضاهای اداری بویژه مراکز پژوهشی ارایه شده است. در طی این طریق از منابع گوناگون کتابخانه ای شامل کتب، مجلات، مقالاتو پایان نامه ها استفاده شده است. شیوه تحقیق در این مقاله بصورت توصیفی-تحلیلی می باشد.

مرکز پژوهش، روند تحول، رصدخانه، دانشگاه، موسسات پژوهشی