طبقه بندی آماری-همدیدی الگوی بارش های شدید سواحل جنوبی خزر

در این پژوهش از تحلیل مولفه های اصلی جهت شناسایی الگوهای همدید بارشهای شدید سواحل جنوبی دریای خزر استفاده شده است. بدین منظور داده های پروژه بازتحلیل NCEP/NCAR بین10o تا 70o شرقی و 10o تا 60o شمالی بمدت 30 سال (1986 -2015) برای 236 بارش استخراج و ماتریسی به ابعاد 625*236 که سطر و ستون آن بیانگر تعداد یاخته ها و روزها هستند ایجاد شد. سپس با روش PCA و چرخش واریماکس، 4 مولفه شناسایی شد، که به ترتیب 37/6، 27/2، 23/3 و %3/1 و رویهم رفته 91/1 واریانس داده ها را تبیین میکنند. در همین راستا نقشه مرکب ارتفاع ژیوپتانسیل و تاوایی تراز 500 و 700 به همراه فشار سطح دریا برای بارهای عاملی حداکثر و حداقل هر مولفه ترسیم شد. نتایج نشان داد آرایش متفاوت بادهای غربی تراز میانی جو به همراه سیستمهای فشار همراه آنها باعث انتقال رطوبت و بارش این ناحیه میشوند. پرفشارها و کم فشارها از نواحی مختلف اروپا، مدیترانه و سیبری در داخل الگوهای بندالی(امگایی و دوقطبی)، پشته ها و ناوه ها به این ناحیه حرکت میکنند. همچنین کمفشارها و سیکلونهای جبه های نیز از جمله عوامل بارشهای شدید این ناحیه تعیین شدند.

کلیدواژه ها:

طبقه بندی ، بارش شدید ، PCA ، الگوهای همدید ، ناحیه خزری