مقایسه شکر تولیدی از نیشکر و چغندرقند از دیدگاه آب مجازی و تاثیر آن در پایداری منابع آبی کشور

با گسترش پدیده خطرناک کمآبی و به خطر افتادن پایداری منابع آبی، اکنون بیش از 26 کشور با بیش از 300 میلیون نفر جمعیت با بحران کمبود آب مواجهاند. حفظ پایداری منابع آب یکی از چالشهای محیطزیست در ایران به شمار میرود. استان خوزستان با دارا بودن امکانات آب و هوایی مناسب، داشتن اراضی وسیع قابلکشت جهت محصولات مختلف زراعی و باغی و از همه مهمتر حضور 5 رودخانه دایمی در چهارفصل قابلیت کشاورزی را دارد. میزان آبی که در بخش کشاورزی برای کشت نیشکر در استان خوزستان مصرف میشود بسیار بیشتر از مصرف خالص گیاه نیشکر میباشد. آب مجازی (Virtual Water) بهعنوان یکی از شاخصهای ارزیابی بهرهوری آب، مفهوم تازهای است که چند سالی است نظر برنامهریزان و صاحبنظران علوم آب را به خود جلب نموده و در سطوح مختلف منطقهای، ملی و بینالمللی مورد توجه قرارگرفته است. در این مقاله به مقایسه تولید نیشکرکشت و صنعت امام خمینی (ره) و چغندرقند پاییزه و بهاره از دیدگاه آب مجازی و تاثیر آن در پایداری منابع آبی کشور پرداخته شد. نتایج حاصل نشان میدهد در بحث مصرف آب با توجه به عملکرد 1/8 برابری نیشکر نسبت به چغندرقند بهاره مصرف آب حدود 1/9 برابر میباشد که البته همین تفاوت اندک در ابعاد وسیع قابل بحث میباشد اما در تناسب بین نیشکر و چغندرقند پاییزه با توجه به نسبت عملکردی 1/62، میزان مصرف آب نیشکر نسبت به چغندرقند پاییزه 3/07 میباشد. در این حالت به ازای تولید هر تن شکر تولیدی از نیشکر3000 مترمکعب وو به ازای همان مقدار شکر از چغندرقند پاییزه 1150 مترمکعب آب مصرف میشود که با توجه به حجم بالای تولید نیشکر تفاوت آب مصرفی بسیار زیاد است.

کلیدواژه ها:

پایداری ، محیط زیست ، بحران آب ، نیشکر ، چغندرقند ، آب مجازی