کوثر نظرپور - کارشناس ارشد مدیریت رسانه، دانشگاه علامه طباطبایی

خوانش زنان ایرانی، نحوه تحلیل و تفسیر و برداشت های گوناگون زنان جامعه از سریال های پر بینند ه شبکه های ماهواره ایفارسی زبان و نیز تاثیراتی که می پذیرند، از دغدغه های اصلی پژوهش است. بر اساس نظریه مخاطب فعال (به ویژه مصرف بینفرهنگی)، نوع مصرف رسان های مخاطبان (زنان) با تکیه بر زمینه فرهنگی و اجتماعی مخاطبان به نحوی چندجانبه تعیینمی شود. این پژوهش، با روش کیفی و تکنیک مصاحبه عمیق در میان 15 نفر از زنان صورت گرفته است . مطالعات نشانمی دهد که تماشای این سریال نوعی اشتیاق مفرطی را پدید آورده است که می توان از پیدایش تماشاگری شیفته سخن گفت. افزون براین، تماشاگران زن سریال دیلا خانم ، نقش دیلا (قهرمان زن داستان) را مقتدر و مستقل تعبیر کرده اند . احساس خوشایند تماشای زن مقتدر در کنار مکانیزم قدرتمند همذات پنداری آن ها را نسبت به پیگیری داستان برانگیخته است. اما با تعمق در پاسخ های بانوان درمییابیم که به طور کلی میل به سرگرمی موجب دنبال کردن داستان شده است. مخاطبان مورد مطالعه، با توجه به شرایط اجتماعی و فرهنگی خود، قرایت های مختلفی از سریال دارند، اما تقریبا به صورت ناآگاهانه وغیر هدفمند این سریال ها را انتخاب و به تماشای آن می نشینند. آن ها اطلاعات بسیار اندکی در زمینه رسانه ، مکانیزم ها وتکنیک های آن دارند. اگرچه زنان متاهل نسبت به زنان مجرد دغدغه های متفاو تتری داشتند، اما اطلاعات اندک و ناقص آن ها(حتی با دارا بودن مدارک دانشگاهی و تحصیلات عالی)، پژوهنده را بر آن داشت تا در بخش دوم پژوهش به ضرورتاموزش سواد رسانه ای برای زنان به عنوان مادران و مربیان نسل بشر بپردازد، چرا که در این میان بی سواد ها طعمه شگردهای رسانه ها می شوند و آسیب های این پدیده، گریبانگیر کانون گرم خانواده و فرزندان خواهد شد.

قرایت زنان، مخاطب فعال، تفکر انتقادی، سواد رسانه ای