عبدالله شایسته - کارشناسی ارشد دانشگاه علوم ومعارف قرآن کریم، قم
محمد اکبری - استاد یار دانشگاه علوم ومعارف قرآن کریم قم

عنوان هرمنوتیک ظاهرا برای اولینبار به وسیله ی جی.سی.دانها و در کتاب هرمنوتیک مقدس به کار رفته است. هرمنوتیک در ادبیات اسلامی و ایرانی به تاویل معنی شده است و در این صورت،این کلمه، حد اقل قدمتی به اندازه ی ظهور اسلام دارد. واژه یتاویل علاوه بر معنای لغوی در هریک از حوزههای معرفت دینی،معنای اصطلاحی خاص دارد.خلط بین معنای لغوی و اصطلاحیتاویل،سبب اشتباه و انحراف در تفسیر متون دینی شده است و میشود.هر کدام از فرقهها و مکتبهای اسلامی با تمسک به اینکلمه و با محور قرار دادن تفکرات خویش، به آیاتی از قرآن استدلال کرده اند.جبر، تفویض، اباحه گری و حتی نفی احکام شریعت وعبادات و نفی رستاخیز و...از جمله اموری هستند که با تاویل قرآن نتیجه گرفته شده اند. می توان نحله های هرمنوتیک را به دودسته که برداشت های مخالفی از هرمنوتیک دارند تقسیم کرد: دسته اول عینی گرایان هستند که معتقدند می توان با حذف پیشداوری ها به فهم درست متن رسید. دسته دوم تاریخ گرایان هستند که اعتقاد دارند انسان اسیر شرایط، پیش فرض ها و انتظاراتاست و نمی توان فهم صحیحی از متن داشت. در این پژوهش تلاش شده است تا معنای هرمنوتیک بررسی شود و نسبت ورابطهی آن با جامعیت و جهان شمولی بودن آیات قرآن کریم سنجیده شود.

قرآن کریم ، جامعیت ، هرمنوتیک ، جهانی بودن قرآن کریم