امیرعلی محمدی - دانشجوی دکتری شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بین المللی تبریز
حسن ستاری ساربانقلی - دانشیارو عضوهیات علمی دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز

عناصر تزیینی یکی از عوامل هویت بخش به معماری ایران بوده است این عناصر که دارای تکنیک ها و شیوه های ساخت و اجرای گوناگون بوده اند متاثر از اقلیم و فرهنگ هر منطقه ای دارای ویژگیهای گوناگونی هستند این مقاله پژوهشی اجمالی در مورد معرفی انواع تزیینات وابسته در گنبد سلطانیه که روزگاری پایتخت ایران زمین در دوره ایلخانی بوده است را شامل می شود که به معرفی نمونه های موردی در آن پرداخته است انواع عناصر تزیینی از قبیل آجرکاری، گچبری، کاشی کاری و تزیینات چوبی ، تزیینات سنگی و ...از نمونه هایی هستند و با توجه به اقلیم سرد منطقه برخی از این عناصر تزیینی در بدنه های خارجی بنا و برخی دیگر که در مقابل عوامل اقلیمی کم مقاومت تر می باشند در فضاهای داخلی مورد استفاده قرا رگرفته اند . بازسازی بناهای دوره های پیشین وجهی بارز از معماری دوره تیموریان و ایلخانی است. آغازگر این جریان شخص تیمور بود. او مال بسیاری صرف ساخت و ساز کرد و برخی بناهای بازمانده از پیش را هم از نو ساخت. شاهرخ، پسر و جانشین تیمور، بیش از پدر به بازسازی آثار توجه کرد. در زمان او، شاهزادگان و درباریان هم برای احداث و بازسازی بناها تاحدی اختیار یافتند. پس از شاهرخ، جریان تعمیر آثار همچنان تداوم یافت و میرزاابوالقاسم بابر و سلطان ابوسعید در این زمینه کوششهایی کردند. سپس سلطان حسین بایقرا و وزیرش، علیشیر نوایی، برخی از آثار پیشین را بازسازی کردند.

تزیینات وابسته ، معماری اسلامی ، منومان شهری ، تجلی مفاهیم هنر اسلامی