سوده حیدرپناه - فارغ التحصیل رشته معماری داخلی در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه هنر تهران،ایران

در تاریخ هنر معماری تهران، دوران قاجار از اهمیت ویژه ای برخوردار است؛ در این دوره بود که برای نخستین بار، شیوه های معماری غربی به همراه شاخصه های متعدد آن وارد سبک معماری تهران شد. در واقع میتوان گفت این دوران آخرین حلقه متصل به اصول معماری سنتی ایران است؛ از اینرو مطالعه ی آن میتواند در احیای اصول معماری ایرانی بسیار کارگشا باشد. دوره قاجار، دوره تضاد در ارزش ها و اندیشه های معمارانه، و تنوع در گرایشها و شیوه های معماری شهری است. این تنوع و تضاد بیش از همه، در حوزه معماری مسکونی نمود پیدا میکند و ساختار یکنواخت خانه های شهر را به عرصه تفاوت میکشاند. در این بین، تحولات ایجاد شده در فضاهای ورودی خانه که نمودی شاخص در معماری هستند، ملموستر و بررسی ویژگیهای ساختاری و تزیینی آنها از اهمیتی دوچندان برخوردار است. حال پرسش این است: روند ظهور مدرنیته بر ورودی خانه های تهران دوره قاجار چگونه است و از کجا نشات میگیرد در پی پاسخ گویی به این پرسش، ابتدا به نقطه شروع مدرنیته در ایران، علل و نمود آن در معماری بنا پرداخته میشود. سپس به طور شاخص انعکاس آن در فضاهای ورودی خانه مورد بررسی و ارزیابی قرار میگیرد. در ادامه به تحول ورودی و عناصر الحاقی آن، و اینکه چگونه و از کجا وارد معماری ایرانی شده، اشاره میگردد. بدین ترتیب می توان گفت خانه های تهران دوره قاجار، سبکهای گوناگونی در فضاسازی ورودی داشته که هر یک، جلوه هایی از سنت، تجدد یا تلفیقی از آنها را به نمایش گذاشته است.

مدرنیته، ورودی، قاجار، تهران، خانه