بابک دهقان - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشکده ی فنی مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد، بروجرد، ایران
معصومه خامه - استادیار، دانشکده ی فنی مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد، بروجرد، ایران

از عوامل مهم موثر بر ویژگیهای شخصیتی افراد عامل محیط است. تجاربی که فرد از محیط خود کسب می کند، ارتباط و تعاملی که با محیط دارد، بازخوردها و تاثیراتی که از محیط دریافت می دارد، رشد و شکل گیری شخصیت او را تحت تاثیر قرار میدهد. [1] از یک سو محیط کالبدی بر رفتار انسانها موثر است و از طرفی، انعکاس محیط کالبدی در کیفیت محیطی که انسانها در آن زندگی میکنند تجلی می یابد. به این ترتیب یک رابطه عینی بین انسان، محیط کالبدی و کیفیت زندگی وجود دارد. در این تحقیق ضمن کنکاش در مقوله ی تاثیر محیط بر رفتار انسان و با دغدغه ی تاکید بر کرامت انسانی ، یافتن مکانی مسکن جهت درمان جسم و روح بیماران پیوند عضو مد نظر قرار گرفته است و ضمن پرداختن به مفهوم تاثیر محیط کالبدی بر رفتار انسانها، به تبیین نقش آن در بازیابی جسمی و نیز روحی و روانی بیماران دهنده و گیرنده عضو و بازگشت آن ها به زندگی عادی و ارایه ی راهکارهایی در جهت تبیین ارزش های عمل اهداء عضو می پردازیم. نکته اصلی این تحقیق - که به صورت تحلیل عملکردهای بخش های درمانی و سپس طراحی فضایی مناسب این عملکرد و در نهایت بالا بردن کیفیت فضایی و تعین بخشیدن و مکانمند نمودن آن صورت می گیرد. همانا تاکید بر طراحی مکانی مسکن می باشد که هم به نیازهای درمانی جسمی پاسخ مناسب دهد و هم به ابعاد روحی عمل خطیر پیوند عضو عنایت مکفی داشته باشد. هدف اصلی این پژوهش پرداختن به ابعاد کالبدی – محیطی کیفیت فضاهای درمانی و مداخله آنها در میزان رضایتمندی مطلوب و شناسایی تاثیر محیط کالبدی بر رفتار انسانها در راستای کیفیت درمان و اثرات روحی و روانی آن می باشد. برای این منظور پس از آشنایی با مقوله هایی چون قابلیت محیط و مقرهای رفتاری و نیز استرس راهکار های مناسبی جهت کنترل، تعدیل، کاهش و نهایتا حذف استرس در طراحی معماری محیط های درمانی ارایه خواهیم داد.

روانشناسی محیطی، طراحی معماری، علوم رفتاری، ادراک، نیاز های انسان، معنا