رضا نباتی

؛ بیش از 95 درصد از دانش آموزان این کشور، فقط در مدرسه با قرآن کریم آشنا می شوند. این مطلب به تنهایی نشان دهنده جایگاه منحصر به فرد آموزش قرآن در وزارت آموزش و پرورش است. اما وجود متغییرهای مداخله گر آشکار و پنهان در تحقق اهداف قصد شده، نقش اساسی ایفا می کند. حاصل بررسی های نویسنده مقاله به عنوان مولف کتاب های درسی قرآن در طول 15 سال گذشته کج فهمی های رایج در آموزش قرآن را از عمده دلایل کم توفیقی این درس می داند؛ که اغلب آنها ریشه در باورهای غلط متولیان و برنامه ریزان از یک سو و معلمان وخانواده ها از سوی دیگر دارد. از آنجا که اجزاء و عناصر یک برنامه درسی، مبانی آموزش آن درس را مشخص میکند، لذا شایسته است ابتدا به سراغ آنها رفت. البته گاهی قداست و جایگاه رفیع قرآن کریم نیز باعث می شود تا اذهان عمومی درمقابل هرگونه نقدی از خود ایستادگی نشان داده و بررسی اهداف، رویکرد، محتوا، روش های آموزش و تدریس و شیوه ارزشیابی را ناممکن جلوه دهد. عدم تغییر رویه های موجود آموزش قرآن در طول سال های متمادی، نیز مزید برعلت است. مبنای این پژوهش، بررسی وضعیت موجود بر اساس اسناد تحولی چهارگانه مصوب شورایعالی انقلاب فرهنگی و شورای عالی آموزش وپرورش است. یافته ها نشان میدهد که کج فهمی های موجود عمدتا ریشه درچهار حوزه هدفگذاری، برنامه ریزی، اجرا و ارزشیابی دارد. راهکار اساسی، داشتن عزم ملی برای شناسایی وتلاش برای جلوگیری از تکرار اشتباهات و باورهای غلط گذشته و جایگزینی روش های معقول و علمی است.

باور، کج فهمی، فرهنگ، برنامه درسی، برنامه ریزی آموزشی، آموزش قرآن، رویکرد، ارزشیابی، تربیت