رضا نباتی

هرچند درس قرآن به طور رسمی در آموزش و پرورش از سال 1323 شروع شد، اما به دلایلی روند پیشرفت این درس، آنچنان که باید با انتظارات متولیان تعلیم و تربیت مطابقت ندارد. در این پژوهش، ضمن بررسی سیر تطور آموزش قرآن بین سال های 1349 تا 1396 به آسیب ها و راهکارها اشاره شود. این پژوهش، 30 محور از تغییرات برنامه درسی قرآن دوره ابتدایی در چهار دوره زمانی را بررسی می کند. در این تحقیق, با استفاده از روش تجزیه و تحلیل محتوا، اهداف, روش های تدریس, سازماندهی محتوا, شیوه ارزشیابی و نقاط قوت و ضعف هریک از دوره ها بررسی می شود. با مراجعه به این کتاب های درسی مشخص گردید : 1- در سال های 1349تا 1368 چیزی با عنوان برنامه درسی مکتوب موجود نبوده و مولفین با توجه به تخصص وسلیقه خود کتاب های درسی را تالیف کرده اند. محور آموزش قرآن در این دوره، آموزش روخوانی با تاکید بر روش شنیداری بوده است. 2- در سال های 1369 تا 1376 مکتوباتی غیرمدون درباره برنامه درسی قرآن وجود دارد. اما راهنمای درسی تدوین نشده است. اهداف و روش ها تغییراتی داشته, اما رویکر آموزش همچنان بر روخوانی از طریق تقویت مهارت شنیداری است. 3- در مرحله چهارم به آموزش قرآن به عنوان یک برنامه درسی نگاه شده و ضمن تهیه و تدوین راهنمای برنامه درسی و تصویب آن توسط شورای عالی آموزش و پرورش در سال 1376 در مراحل مختلف اجرای آزمایشی شده است. در این دوره تغییرات مهمی در ارکان برنامه درسی قرآن و نیز نحوه آماده سازی و چاپ کتب درسی صورت گرفته است.

برنامه درسی، سواد قرآنی، سازماندهی محتوا، رسم الخط، روش تدریس، آموزش قرآن، ارزش یابی، روخوانی، روان خوانی، قرایت، جامعیت آموزش، یادگیری، پیام قرآنی، انس با قرآن