زهرا ترکی باغبادرانی - کارشناس ارشد پژوهش هنر، دانشگاه تربیت مدرس

از نیمه قرن بیستم برتری ایده بر اجرا مرزهای سنتی هنر را پشت سر گذاشت و مرز سنتی بین مخاطب و اثر هنری در بعضی شکل ها برداشته شد. تفکرات انتقادی پست مدرن و توجه به مسایل زیست محیطی هنرمندان را متوجه محیط زیست کرد. هنرهای محیطی که ابتدا با رویکردهای زیبایی شناسانه و نقد فضای نمایش موزه ها، در بستر محیط آفریده شده بودند، در بسیاری موارد رویکردی زیست محیطی یافتند. ایران کشوری است که به شدت با بحران زیست محیطی روبروست. تغییرات اقلیمی, فقدان فرهنگ زیست محیطی صحیح و ضعف مدیریتی هرکدام در مقطعی به این بحران دامن زده است. با توجه به پیوند بی واسطه هنر محیطی با محیط، محیط زیست دغدغه بسیاری از هنرمندان محیطی شده است. برگزاری جشنواره هایی با موضوع محیط زیست و بویژه در قالب هنر محیطی که اثری غیرقابل خرید و فروش و گاه میراست حمایت های زیادی را می طلبد اما در نبود این حمایت های پیوسته، جشنواره های هنر محیطی مستقل با حمایت های اندک اجرا شده است. یکی از جشنواره های مستقل که با نگاه مشخصا زیست محیطی و در قالب هنر محیطی به فعالیت پرداخته است جشنواره بولا است که سه دوره متوالی در قسمتی از جنگل بولا مازندران به همت هنرمندان با دغدغه های زیست محیطی اجرا شده است. این پژوهش با شیوه توصیفی و استفاده از رسانه عکس و مصاحبه با شرکت کنندگان، آثار این جشنواره را با تاکید بر آثاری که به بدرفتاری های موجود با محیط زیست می پردازند، مورد بررسی قرار داد. در نتایج بدست آمده مشخص شد مفاهیم اسطوره ای و بیان شخصی هنرمند در بیشتر آثار غالب بوده است. تاثیر این جشنواره بر رفتار زیست محیطی مردم منطقه و سیاست گزاری های زیست محیطی منطقه بطور کامل مشخص نشد.

هنر محیطی، محیط زیست، هنرمند محیطی، مخاطب، جشنواره بولا