الهام پذیره - معلم مقطع ابتدایی شهرستان نقده و دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه
سارا محمدمرادی - معلم مقطع ابتدایی شهرستان نقده و دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه

هدف اصلی این پژوهش، تحلیل محتوای بخش مدنی کتاب درسی مطالعات اجتماعی پایه نهم دوره متوسطه اول بر اساس ویژگی های مولفه های حقوق شهروندی همچون آزادی بیان، حق برخورداری از امنیت، ، حق برخورداری از صلح، حق برخورداری از حمایت قانون، حق داشتن کار و حرفه، حق برخورداری از محیط زیست سالم، حق برخورداری از برابری و عدالت، حق آزادی عقیده، حق آزادی انتخاب، توجه تامین اجتماعی ، حق برخورداری از آموزش و توجه به حق برخورداری از حق مالکیت بوده است. جامعه آماری و نمونه مورد بررسی در این پژوهش یکسان می باشد، یعنی جامعه و نمونه شامل کتاب مطالعات اجتماعی پایه نهم دوره ی متوسطه اول می باشد. به منظور تحلیل این داده ها، از آمار توصیفی شامل روش تحلیل محتوا استفاده شده است.در یک تحلیل کلی و نهایی کتاب مطالعات اجتماعی پایه نهم متوسطه مشخص گردید که از مولفه های 12گانه حقوق شهروندی مولفه های -1 حق ازادی بیان -2 برخورداری ازآموزش و پرورش -3 حق برخورداری از امنیت-4 ازادی انتخاب -5 حمایت قانون- 6ازادی عقیده، دارای بیشترین فراوانی و مولفه های -1 حق برخورداری از تامین اجتماعی و بیمه-2 حق برخورداری محیط زیست سالم -3 حق برخورداری از صلح -4 کار و حرفه -5 عدالت و برابری دارای کمترین فراوانی در کتاب مطالعات اجتماعی پایه نهم متوسطه می باشد. بدین ترتیب بااستفاده از مولفه های حقوق شهروندی نقاط ضعف و قوت محتوای کتاب آشکار و در قالب نتیجه تحقیق، به برنامه ریزان درسی پیشنهاد می گردد که در تهیه و تدوین کتاب درسی به مولفه های حقوق شهروندی که کمتر توجه شده، توجه و تاکید بیشتری صورت گیرد.

حقوق شهروندی، کتاب درسی، تحلیل محتوا