شهرام حیدری - دانشجوی کارشناسی ارشد عمران ژیوتکنیک،دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد اراک، گروه عمران ، اراک،ایران
اکبر یاری وند - مربی دانشکده فنی و مهندسی ، دانشگاه لرستان

سازه های زیرزمینی از جمله تونل ها، عناصر مهمی در شبکه های حمل و نقل هستند که به دلیل محصورشدگی در زمین و تحمل تنش های برجای بزرگ، رفتار لرزه ای متفاوتی با سازه های سطحی از خود نشان می دهند. در این مطالعه ابتدا روابط تحلیلی ارایه شده برای تونلهای دایروی، در مقابل بارهای استاتیکی و لرزه ای نشان داده شده است. سپسبرای یک تونل نعل اسبی این روابط مورد استفاده قرار گرفته و صحت سنجی این روابط با استفاده از نتایج حاصل از مدلسازی عددی و مدل سازی تونل با نرم افزار تفاضل محدود برای شتاب های افقی و قایم مختلف، نیز حل می شود و با حل های تحلیلی مقایسه می گردد. مطابق با نتایج بدست آمده با افزایش ضریب شتاب افقی زلزله، نیروی محوری ولنگرخمشی پوشش تونل افزایش می یابد. همچنین مشاهده شد که با افزایش عمق تونل، نیروی ایجاد شده در پوشش بتنی تونل،افزایش می یابد اما شتاب قایم زمین تاثیر کمی بر روی تنش ها دارد. در مورد تاثیر نسبت تنش های برجا، هر چه که این نسبت ازمحدوده عدد یک دورتر شود (کمتر یا بیشتر،) تنش ایجاد شده در پوشش افزایش می یابد

تونل نعل اسبی، روابط تحلیلی، حل عددی