محمد مسگرانی طرقبه - دکتری جزا و جرم شناسی، مستشار دادگاه تجدیدنظر استان خراسان رضوی
سعید دانشور - دانشجوکارشناسی، رشته حقوق، دانشکده حقوق، دانشگاه بین المللی امام رضا (علیه السلام)،

امروزه خلاء ناشی از فقدان قوانین مناسب مرتبط بافضای مجازی که به طورصریح اعمال مجرمانه دراین حوزه راجرم انگاری کند، ونیزگسترش روزافزون فضای مجازی و سوءاستفاده بزهکاران ازخلاء مزبور، امری غیرقابل انکاراست.ازهمین رو در این نوشتار، به تبیین دقیق حقوق کودک در فضای مجازی پرداخته شده است که کودک در این فضا، با حجم گسترده ای از اطلاعات و مسایل مجاز و غیرمجاز که ممکن است به طور ارادی یا غیر ارادی دسترسی پیداکند؛ و نشانگر دوگانگی این فضا نه تنها برای کودکان بلکه برای بزرگسالان نیز می باشد، ولی به سبب شرایط خاص عاطفی-روانی و جسمانی کودک که اهلیت کافی برای تمییز مسایل و موضوعات مختلف را از یکدیگر ندارد بیشتر مورد بزه دیدگی و بزهپذیری واقع میشود.کنوانسیون ها و قوانین مرتبط باکودک هم آنطور که شایسته و بایسته است نمی تواند پاسخگوی نیاز حفظ و صیانت از حقوق کودکان در عالم واقع باشند و نیز تسری این قوانین به فضای مجازی نمیتواند تمام ابعاد این پدیده مذموم را در این جامعه ی نوین پوشش دهد و تنها بخش محدودی از جرایمی که در این فضا برعلیه کودکان و حقوق آنها رخ میدهد را می تواند جرم انگاری کند از همین رو، فضای مجازی در خصوص حقوق کودکان نیازمند قوانین و مقررات خاص خویش است. میتوان گفت حقوق و قانون، همیشه یک گام عقب تر از جامعه و عرف بودهاند،به همین سبب به نقش سازمانهای مردم نهاد در پیشگیری از بزهدیدگی و بزه پذیری کودکان و حفظ و صیانت از حقوق آنان به روش توصیفی-تحلیلی اشاره خواهد شد.در پایان و نتیجه ی این نوشتار، به راهکارها و اعمالی برای کاهش این پدیده مذموم اشاره میگردد که امید است، این اعمال فقط درسطح انتزاعی و تیوری نماند بلکه گامی برای پاسداری از حقوق آینده سازان و نیروهای جوان آینده باشد.

حقوق کودک، فضای مجازی، وسایل ارتباطی نوین، سازمانهای مردم نهاد