امیر ثناجو - کارشناس ارشد باستان سنجی
مسعود باقرزاده کثیری - دانشیار گروه باستان سنجی دانشگاه هنر اسلامی تبریز
احمد جهانگیری - استاد گروه زمین شناسی دانشگاه تبریز
رضا رضالو - دانشیار گروه باستان شناسی دانشگاه محقق اردبیلی

سفالینه ها به دلیل مواد اولیه و فناوری آنها، در طول تاریخ همواره بخش مهمی از فرهنگ و زندگی انسان ها بودهاند. در این پژوهش تلاش بر این بوده است تا ویژگی های فناورانه سفالینه های مکشوفه از یکی از قبور گورستان خرم آباد واقع در منطقه اردبیل پرداخته شود. گورستان خرم آباد دارای گورهای کلان سنگی چهار چینهای متعلق به دوران آهن او لا و کورگانها متعلق به اقوام سکایی می باشد. در این پژوهش پنج نمونه از سفالینه های گور شماره دوازده که از نوع چهارچینه ای است مورد مطالعه قرار گرفت بر همین اساس، رهیافت کانی۔ شناسی انتخاب شده و روش ها و آنالیز های علمی پتروگرافی، پراش پرتو ایکس و آنالیز حرارتی همزمان در همین راستا انجام شد. بر اساس نتایج حاصله از این آزمایش و تحلیل ها، نمونه سفالینه ها دارای تراکم رسی مناسب و فاقد هرگونه افزودنی آلی می باشد. همچنین سنگ - های موجود در ماتریکس رسی غالبا از قطعات سنگ های آذرین بوده که نشان دهنده ساخته شدن این سفالینه ها در خود منطقه ی اردبیل می باشد. از سوی دیگر نمونه های سفال قرمز، بین دمای 600 تا 700 درجه سانتی گراد و نمونه های سفال خاکستری نیز بالای دمای 700 درجه سانتیگراد حرارت دیده اند. همچنین با توجه به تنوع سفالی اشیای مکشوفه از گورستان خرم آباد، شیوه ی زندگی نیمه کوچ۔ روی را می توان به مردمان صاحب این گورها نسبت داد

مطالعات باستان سنجی، آنالیز سفالینه، عصر آهن، تپه خرم آباد اردبیل، فناوری سفالینه