محمدرضا رضایی پور - استادیار گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان – ایران

در جمعیت بزرگسال ارتباط جنسیت با فعالیت فیزیکی و رفتار بی تحرک شناخته شده است . به طور کلی ، پسرها از نظر فیزیکی فعال تر از دختران هستند و هر چند این تفاوت ها درارتباط با جنسیت وجود دارد، اما دختران زمان بیشتری را در بی تحرکی می گذرانند ( کولی و همکاران ، 2013 ). با توجه به مزایای تندرستی فعالیت فیزیکی و پیامدهای منفی رفتار بی تحرک کارسون و همکاران ، 2016، استراتژی های ارتقا سلامت برروی تدوین مداخلات بر اساس جنسیت متمرکز شده اند. هدف از این مطالعه بررسی این مساله بود که آیا بلوغ در نوجوانان از نظر جنسیتی با فعالیت فیزیکی و رفتار بی تحرک مرتبط می باشد.روش شناسی از سال قاعدگی ( یعنی اولین قاعدگی) به عنوان نشانگر بلوغ برای دختران و ازسال احتلام ( یعنی اولین انزال) به عنوان شاخص بروز بلوغ برای پسران استفاده شد. فعالیت فیزیکی اوقات فراغت و رفتار بی تحرک، با استفاده از پرسش نامه ی سیستم کنترل رفتار پرخطر جوانان ( YRBSS ، 2016) ارزیابی شد. سن مدرسه ای، نوع مدرسه (متوسطه، معمولی یا تخصصی)، وضعیت اقتصادی، سطح تحصیلات والدین و شاخص توده بدنی به عنوان متغییرها پژوهش مورد بررسی قرار گرفتند. این متغیرها بر اساس تحقیقات قبلی انتخاب شدند که نشان دهنده ارتباط این ها با جنسیت، بلوغ و فعالیت فیزیکی و یا رفتار بی تحرک حرکتی بود. وضعیت اقتصادی بر اساس پاسخ به این پرسش که وضعیت اقتصادی خانوار شما چیست تعیین شد. مقوله های پاسخ مشتمل بر کم ، کم تا متوسط، متوسط، متوسط تا بالا و بالا بودند.وزن و قد توسط خود شرکت کنندگان گزارش شده است. شاخص توده بدنی با تقسیم وزن به کیلوگرم بر قد به متر مربع محاسبه شد. اضافه وزن به عنوان 85 تا 94.9 درصدی شاخص توده بدنی و چاقی به عنوان بیشتر/مساوی 95 درصدی شاخص توده بدنی تعریف شده است. تمام تجزیه و تحلیل های آماری با استفاده از نرم افزارSPSS ( نسخه 24 برای ویندوز) صورت گرفت.