واکاوی دلایل کم رونق شدن مراکز تجاری با مطالعه سیر تحول پیکره بندی فضایی و عناصر کالبدی آنها

با گسترش جمعیت و رشد شهرنشینی نیازهای انسان مدرن افزایش یافته و مراکز متعددی با کاربری های متفاوت در سطح جهان برای برآورده کردن این نیازها بازگشایی می شوند. از جمله مهمترین آنها مراکز تجاری هستند که عملکردهای متعددی چون خرید، تفریح، خوردن، تماشای فیلم، تیاتر و غیره را دارند. از طرفی رشد این مراکز رو به افزایش است و از طرفی دیگر کم رونق شدن و یا تعطیل شدن تعدادی از این مراکز نیز باعث فرارسیدن مرگ آنها شده است؛ به طوری که شاهد تغییر کاربری تعداد زیادی از مراکز در سطح دنیا هستیم. در این مقاله 64 نمونه از مراکز تجاری از سال 1950 تا 2017 در دنیا به صورت تصادفی انتخاب شده و مورد مطالعه قرار گرفته است. این نمونه ها از اولین مرکز تجاری که در سال 1950 در واشنگتن ساخته شد تا مراکز تجاری مدرن را دربر می گیرد. نمونه های انتخاب را از نظر پیکره بندی فضایی مورد مقایسه قرار گرفته و سیر نحول هریک از عناصر کالبدی آنها بررسی شده اند. آنچه از حاصل این پژوهش دریافت می شود بدین شرح است که در طراحی و مدیریت مراکز تجاری روز به روز توجه بهنیازهای روانی انسان که مهمترین آنها آسایش، راحتی و تعامل اجتماعی در فضایی که برای او ساخته شده باشد، کمرنگ تر و توجه به منافع اقتصادی ذینفعان این مراکز پررنگ تر می شود. این می تواند دلیلی بر مرگ تدریجی مراکز تجاری باشد که در آنها آسایش انسان نادیده گرفته می شود.

کلیدواژه ها:

مجتمع تجاری ، پیکره بندی فضایی ، عناصر کالبدی ، انسان ، اقتصاد