محسن گلی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته مهندسی معماری، گروه معماری واحد پردیس، دانشگاه آزاد اسلامی، پردیس، ایران
علی توکلیان - مدرس گروه معماری واحد پردیس، دانشگاه آزاد اسلامی، پردیس، ایران

با توجه به این که کشور ایران دارای اهداف و خط مشی های راهبردی مثل اقتدار گرایی، عزت طلبی، حفظ تمامیت ارضی، استقلال سیاسی، الگوی پیشرفت بومی و ... است و همچنین به دلیل قرارگیری در خاورمیانه و موقعیت های منحصر به فرد ژیوپولیتیک، ژیواستراتژیک، ژیواکونومیک و ... بکارگیری ملاحظات پدافندی در ساخت شهرک های مسکونی بسیار مهم است. امروزه اکثر کشورها از پدافند غیرعامل به عنوان یکی از موثرترین و پایدارترین روش های دفاع در مقابل تهدیدات بهره برده اند. کشورهایی مانند امریکا و شوری سابق علیرغم داشتن نیروی نظامی با توان بالا به این موضوع توجه ویژه ای داشته اند. انتخاب محل مناسب برای ساخت شهرک های مسکونی برای ارگان های نظامی یکی از اقدامات مهم و اساسی در بحث پدافند غیرعامل جهت پایین آوردن تلفات بمب باران های هوای توسط دشمن می باشد. شهرها با توجه به اینکه اکثر جمعیت کشور را در خود جای می دهند و غالبا مراکز اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و مراکز حاکمیتی در کشورها می باشند، همواره می بایست آمادگی شان در برابر بحران های پدافند غیرعامل مدنظر متخصصین مربوطه قرار گیرد. ساماندهی شهر در مقیاس محله (بعنوان کوچکترین و موثرترین واحد شهری) بر مبنای بالا بردن کیفیت سکونت بر مبنای پدافند غیرعامل، به منظور مقابله با بحران ها طبیعی و انسان ساز و به حداقل رساندن مخاطرات با استفاده از فنون جغرافیا و برنامه ریزی از اهداف این تحقیق است. از اینرو، شهرستان ملایر به دلیل قرارگرفتن در مجاورت راکتور آب سنگین خنداب بعنوان مطالعه موردی انتخاب و نتایج تحقیق ارایه شد تا بدین وسیله امکان بالا بردن الزامات ساخت مجموعه های مسکونی از دیدگاه پدافند غیرعامل فراهم گردد. این پژوهش از نوع کاربردی است و متغیرهای مورد بررسی شامل شناسای ساختمان های اداری حیاتی، حساس و مهم شهر ملایر، به منظور کاهش خسارت های ناشی از حملات دشمن است. روش جمع آوری اطلاعات عمدتا کتابخانه ای است.

پدافند غیرعامل، شهرستان ملایر، مجموعه مسکونی، سکونت