نازنین سادات پورجواهریان - کارشناس ارشد مهندسی معماری،گروه معماری،واحد بین الملل کیش،دانشگاه آزاد اسلامی،جزیره کیش،ایران
محمدمهدی غیایی - دکتری مهندسی معماری ،استادیار گروه معماری،دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی شهر ری،تهران،ایران

عنصر طبیعت و جاذبه های بصری می تواند ابزار قدرتمندی جهت پیوند انسان با محیط پیرامون و حیاتبخشیدن به زندگی مدنی او در فضاهای شهری باشد. ابزاری که پیوندی ناگسستنی میان انسان و دنیای پیرامون خویشایجاد می نماید و اگر به درستی به کار گرفته شود می تواند محیطی با کیفیت بوجود آورد که بستر مناسبی برای کنشهای اجتماعی باشد.در واقع محیط های طبیعی پتانسیل بالایی برای خلق فضاهای عمومی شهری دارد.بر اساس گونهبندی فضاهای شهری تعاملگرا، یکی از این گونه های موفق ،کنار آب ها می باشد. مکانیابی فضاهای جمعی در حاشیهساحل می تواند موجب موفقیت فضا و مهمتر از آن تقویت خاطره جمعی شهروندان شود اما این امر در گرو طراحیمحیطی با کیفیت است و ضعف در هر یک از مولفه های کیفیت محیطی به تدریج موجب پراکنده شدن افراد و عدماستقبال از فضا می شود.لذا پرداختن به این مولفه ها و ارزیابی دقیق آن ها امری ضروری است. در این خصوص سوالزیر مطرح می گردد که: مولفه های کیفیت محیطی در فضاهای شهری ساحلی کدامند هدف پژوهش حاضر،شناسایی وبررسی مولفه های کالبدی و معنایی در فضاهای شهری ساحلی و چگونگی تاثیر گذاری آن ها بر موفقیت اینگونه فضاهامی باشد. در این راستا، روش تحقیق بر اساس هدف، از نوع کاربردی و براساس روش و ماهیت، توصیفی- تحلیلی است.همچنین با استفاده از روش اسنادی با به کارگیری منابع کتابخانه ای و پایگاه داده های الکترونیکی، بررسی مبانی نظریمرتبط با مولفه های کیفیت فضای شهری از دیدگاه نظریه پردازان و مفاهیم مرتبط از جمله تعاریف فضاهای عمومیشهری و انواع آن، عوامل موثر بر محتوای فضای شهری ساحلی و کارکرد آن ها، صورت گرفته است. در نهایت با بررسیمولفه های تاثیرگذار در کیفیت و اجتماع پذیری فضاهای شهری ساحلی،اصول و چارچوبی برای طراحی این فضاهاحاصل شد. نتایج تحقیق گویای آن است که توجه به نقش این فضاها و ارتقاء کیفیت های محیطی در آن، موجبشکل گیری فضا های شهری سرزنده و پویا پیرامون نوار های ساحلی می شود.

فضای شهری ساحلی، کنار آب ها،مولفه های کیفیت محیطی،کیفیت عملکردی،کیفیت کالبدی،کیفیت معنایی