علی امین - کارشناس ارشد رشته مطالعات معماری ایران، دانشگاه تهران-دانشکده معماری

کودک به عنوان تاثیرپذیرترین قشر جامعه از محیط اطراف خود، نیاز به مکانی عمومی تر از خانه برای بروز تعاملات گروهی و کشفاستعدادهای خود در کمال آرامش و امنیت دارد. این خواسته، استلزام فراهم بودن فضایی صمیمانه و به دور از هیاهوی دنیایبزرگسالان را طلب می کند؛ فضایی که زمینه ای مناسب برای تعاملات کودکان را فراهم آورد و در آن کودک فرصت بیان افکار تازهو پرورش و رشد استعدادهایش را داشته باشد. به همین جهت مدارس به عنوان پلی ما بین فضای خانه و جامعه، مکانی مناسبجهت کسب تجارب اجتماعی شناخته می شود. بنابراین در این نوشتار زمینه و بستر ایجاد انتخابها و تصمیمات برای ایجاد نوعیاز معماری که پاسخگوی خواسته های اجتماعی کودکان باشد، گردآوری شده است. با علم به این که اصول پایداری اجتماعی درمعماری شاخصه ی سنجش دلبستگی به مکان و رافع نیازهای اجتماعی کودکان در قالب معماری است، روند خلق اثر معماریمرتبط با مقوله پایداری اجتماعی در معماری مدارس مورد واکاوی قرار گرفته است. قابل ذکر است که چگونگی نسبت ماهویمعماری هر بنا و تبعات اجتماعی آن از بسترهای فراوانی نشات می گیرد که در این مقاله تلاش شده است در قالب فاکتورهای همسوبا رویکردهای پایداری اجتماعی در معماری، به ویژه در طراحی و ساخت مکانی برای کودک، بیان گردد. در پایان این مقاله مدلیجامع برای طراحی محیطی جهت رشد تعاملات اجتماعی کودکان با کمک اصول معماری پایدار (با رویکرد پایداری اجتماعی) ارایهشده است. نوشتار حاضر به لحاظ هدف تحقیق، از نوع تحقیقات بنیادی، به لحاظ راهبرد و ماهیت، راهبرد ترکیبی از راهبرد تفسیریو کیفی و به لحاظ نحوه گردآوری اطلاعات توصیفی- تحلیلی است و بر پایه مرور منابع کتابخانه ای در زمینه روانشناسی محیط وروانشناسی کودکان نگارش شده است.

پایداری اجتماعی در معماری، دلبستگی به مکان، محیط آموزشی کودکان، تعاملات اجتماعی