سیدحسن بطحایی - دانشیار دانشگاه پیام نور قم
فاطمه طاهری زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور قم

بحث لذت و الم از جمله مباحثی می باشد که تقریبا در تمامی مذاهب و فرقه ها در سرتاسر دنیا وجود دارد، عده ای آن را دنیوی دانستهاند و برخی دیگر آن را اخروی ،برخی فقط لذت و الم را در مسایل دنیوی و خوشی ها و درد های زندگی قلمداد کرده و برخی مکاتبدر این رابطه به وجود آمده و اندیشه هایی را تبلیغ می کنند و برخی دیگر از افراد از جمله ملاصدرا لذت و الم را به گونه ای دیگر تفسیرکرده اند،ایشان معتقدند رابطه ی تنگاتنگی بین اعمال دنیوی انسانها و سرنوشت نهایی او در آخرت وجود دارد ایشان ضمن استناد بهقرآن و روایات با دلایل عقلی و نقلی ثابت می کنند که لذت و الم در قیامت چگونه خواهد بود و سرنوشت انسانها چگونه رقم خواهدخورد .در این پژوهش سعی شده به تمامی این مسایل هم از دیدگاه قرآن و روایات و هم از دیدگاه فلسفه پرداخته شود.

لذت و الم، عقل و نقل، ملاصدرا، آخرت