محمدرضا شاهمنصوری
حسین پورمقدس
قدرت الله شمس خرم آبادی

آب آشامیدنی نباید خورنده باشد آبهای خورنده در تماس با لوله های شبکه توزیع و لوله کشی منازل سبب انتقال محصولات جانبی خوردگی نظیر فلزات سرب، کادمیوم، مس آهن، روی و منگنز به درون آب آشامیدنی میشوند. افزایش غلظت این فلزات در آب باعث بروز مشکلات عدیده بهداشتی، زیبایی شناختی و اقتصادی است. موضوع پایش و کنترل خوردگی شبکه های توزیع در سال 1980 در آمریکا و سپس اروپا مورد توجه قرار گرفت و در حال حاضر توسط سازمان آب آشامیدنی سالم(SDWA) و آژانس حفاظت از محیط زیست آمریکا(USEPA) حفاظت از آب آشامیدنی سالم در مقابل محصولات جانبی خوردگی از طریق پایش و کنترل شبکه توزیع انجام می گیرد. یکی از متداولترین روشهای پایش و تعیین پتانسیل خوردگی در آب شبکه های توزیع، روش کاهش وزن(کوپن خوردگی) است. در این روش میزان خوردگی روی قطعه کوچکی از فلز به نام کوپن که در آب مستغرق میشود، اندازه گیری میگردد. در این تحقیق که با هدف تعیین پتانسیل خوردگی آب آشامیدنی شبکه های توزیع زرین شهر و مبارکه انجام گرفت از روش کوپن گذاری بوسیله تست نیپل استفاده شده است. بدین منظور 6 دستگاه تست نیپل بر اساس مشخصات مندرج در ASTM سال 1994 ساخته شد و مجموعاً 38 عدد کوپن آهنی و برنجی به تناوب به مدت 60 – 45 روز در تماس با آب شهر های مورد مطالعه قرار گرفت و میزان متوسط خوردگی آنها محاسبه گردید. نتایج نشان میدهد که میانگین متوسط خوردگی آب آشامیدنی هر دو شبکه براساس کوپنهای آهنی بیانگر خوردگی زیاد و براساس کوپنهای برنجی خوردگی در حد متوسط است. علت اختلاف مقدار خوردگی در کوپنهای نوع آهنی و برنجی به دلیل مقاومت بیشتر آلیاژ برنج در مقابل آبهای خورنده است. لذا بعلت خورنده بودن آب این شهرها امکان ورود محصولات جانبی خوردگی در آب آشامیدنی وجود دارد و ضروری است غلظت آلاینده ها اندازه گیری و با MCLs استاندارد مقایسه شود و در صورت نیاز نسبت به کنترل خوردگی اقدام موثر انجام گیرد.

آب آشامیدنی، شبکه توزیع، کاهش وزن، کوپن خوردگی، تست نیپل