بررسی میزان درخواست های یک ساله محاکم قضایی شهر تهران در خصوص صدمات غیرعمدی

مقصود از سرایت در جنایت این است که جنایت بر عضوی( به علت آسیب رساندن یا بریدن) موجب آسیب دیدن یا قطع عضوی دیگر، و یا منجر به مرگ آسیب دیده گردد. بحث در خصوص زمان ایجاد صدمه کشنده و مسری و زمان فوت است که میان صدمه و مرگ چه میزان، فاصله باشد.بر اساس ماده 493 قانون مجازات اسلامی وجود فاصله زمانی، میان رفتار مرتکب و نتیجه ناشی از آن، مانع از تحقق جنایت نیست مانند فوت ناشی از انتقال عامل بیماری کشنده، که حسب مورد موجب قصاص یا دیه است .در این مقاله موضوع بحث ما بر روی جنایات شبه عمدی ای است که سرایت صدمه اولیه منجر به فوت مجنی علیه گشته است. اهمیت این موضوع از آن جهت است که بر اساس ماده 539 قانون مجازات اسلامی؛ هرگاهمجنیعلیه در اثر سرایت صدمه یا صدمات غیرعمدی فوت نماید در صورت تعدد صدمات چنانچه مرگ یا قطع عضو یا آسیب بیشتر، در اثر سرایت تمام صدمات باشد، تنها دیه نفس یا عضو یا آسیب بزرگتر ثابت میشود و اگر مرگ یا قطع عضو یا آسیب بزرگتر در اثر سرایت برخی از صدمات باشد، دیه صدمات مسری در دیه نفس یا عضو یا آسیب بزرگتر تداخل میکند و دیه صدمات غیرمسری، جداگانه محاسبه و مورد حکم واقع میشود.لذا در مطالعه حاضر،درخواست های محاکم قضایی استان تهران در خصوص صدمات غیرعمدی را طی مدت زمان یک سال بررسی نمودیم. در مجموع، پرونده تعداد 77 متوفی از منظر ماده 539 قانون مجازات اسلامی با توجه به صدمات مسری و یا صدمات غیرمسری در فوت بررسی شدندکه از مجموع پرونده های بررسی شده، تعداد 49 نفر%63/6 مذکر و 28 نفر((%36/4 مونث بودند. شایعترین سن متوفیان بین 61-70 سال}تعداد14 نفر%18/2بود.مقام قضایی درخواست کننده اعلام صدمات در اغلب موارد، بازپرس ویژه قتل} درتعداد58 مورد%75/3 ، و فاصله زمانی میان ایجاد صدمه تا وقوع فوت در اکثر موارد کمتر از یک ماه} تعداد18 نفر%23/4بود. میزان صدمات مسری نسبت به صدمات غیرمسری به طور معنی داری بیشتر بود.از میان صدماتی که در فوت مسری نبودند بیشترین صدمات}در تعداد34 نفر%44/2 جراحات سطحی شامل ساییدگی، بریدگی، پارگی، کبودی بودند. بیشترین علت فوت در صدمات مسری مربوط به صدمات متعدد بدنی}درتعداد29نفر%37/7بود.شایان ذکر است که در مطالعه حاضر، تعداد 15 متوفی((%19/5 در صحنه فوت شده بودند که از نظر مولفین مشمول مقوله سرایت صدمات نمی شوند چرا که از جهت تسری صدمه اولیه و منتج شدن صدمه به فوت نیاز به فاصله زمانی هر چند کوتاه می باشد لیکن در موارد فوت در صحنه، هیچ گونه فاصله ای میان زمان واردشدن صدمه تا زمان فوت وجود ندارد؛ بنابراین صدمه ، زمانی جهت تسری به دیگر اعضا نداشته و لذا صدمه اولیه بلافاصله کشنده بوده و بحث تسری در این گونه موارد صدق نمی کند.همچنین در تعداد 14 نفر %18/2 سرایت صدمه به شکل تاثیر نسبی اعلام شده بود که به باور مولفین،نادرست است چون در صورت سرایت صدمه،هرمیزان از آن ولو ناچیز، موثر در فوت بوده و صدمه مسری تلقی می گردد لذا بحث تاثیر نسبی جایگاهی نداشته وصدمات صرفا به دو دسته مسری و غیرمسری تقسیم می شوند.

کلیدواژه ها:

مسری ، صدمات ، غیر عمدی ، تهران