ساناز لیت کوهی - هییت علمی دانشگاه پیام نور شرق تهران
الهه میرشفیعی - کارشناسی ارشد طراحی شهری دانشگاه پیام نور شرق تهران

یکی از معضلات شهرها، بافت های ناکار آمد و فرسوده شهری است. سابقه پرداختن به موضوع ساماندهی و احیاء بافتهای فرسوده و حاشیه نشین در ایران به شکل آکادمیک و منسجم مربوط به چند دهه اخیر می باشد. محله باغ خلج (کوی سجادیه) اراک از جمله مناطقی است که دچار این معضل بوده و نمونه موردی این پژوهش می باشد. این محله به دلیل کم توجهی مسیولین نسبت به بافت های فرسوده موجود در آن به یکی از نقاط مشکل ساز شهری بدل شده و آسیب هایی را در حوزه امنیت برای ساکنین محله به همراه داشته است. هدف این تحقیق، مطالعه و شناخت کلی ویژگی های بافت فرسوده و حاشیه نشین محله باغ خلج به منظور ارایه راهکارهای مناسب در ساماندهی بافت فرسوده این محله با رویکرد ارتقای امنیت در جهت بهبود زندگی ساکنین می باشد و سعی دارد با بررسی دقیق و همه جانبه، و با هدف ایجاد مکان عمومی امن در راستای کاهش ناهنجاری های رفتاری از طریق محیط فیزیکی مطلوب راهکارهای مناسبی جهت امنیت فضای محله ارایه دهد. روش تحقیق این پژوهش، ترکیبی از شیوه های توصیفی- تحلیلی و پیمایشی بوده و شیوه گردآوری اطلاعات، به صورت اسنادی، کتابخانه ای و میدانی می باشد. جامعه آماری 100 شهروند مقیم محله باغ خلج اراک و نحوه آمار گیری بصورت تصادفی بوده است. نتایج حاکی از آن است که در این محله آسیب پذیر، هرچند عوامل اجتماعی مانند فقر، بیکاری، ناهماهنگی اجتماعی، میزان بالای جمعیت باعث ایجاد محیطی مستعد و در معرض جرم و ناهنجاری رفتاری می شود،با این حال طرح و کالبد فیزیکی فضا، نقش مهمی در توسعه یا پیشگیری از جرم و ناهنجاری و ارتقای امنیت داشته و می توان با استخراج و به کارگیری راهکارهای مناسب میزان وقوع این نابهنجاری ها را کاهش داد.

ساماندهی،بافت فرسوده،شهراراک،امنیت،محله باغ خلج