حامد کاوه - استادیار گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربت حیدریه، پژوهشگر پژوهشکده زعفران دانشگاه تربت حیدریه، تربت حیدریه، ایران.
امیر سالاری - استادیار گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربت حیدریه، پژوهشگر پژوهشکده زعفران دانشگاه تربت حیدریه، تربت حیدریه، ایران.

مفهوم کیفیت محصولات کشاورزی در ده ه های اخیر تغییرات زیادی داشته و کیفیت ماده خام بعنوان یک پیش نیاز ضروری کیفیت محصول نهایی و فرآوری شده در نظر گرفته میشود. با هدف طبقه بندی کیفی مراکز مهم تولید زعفران در استانهای خراسان رضوی و جنوبی، بررسی اجزای اصلی تعیین کننده بازارپسندی و کیفیت زعفران (کروسین، پیکروکروسین و سافرانال) با استفاده از روش (طیف نور سنجی فرابنفش مریی) و استاندارد ISO/TS 36322 انجامشد. از 14 مرکز تولید زعفران در استانهای خراسان رضوی و جنوبی شامل (صفی آباد، قاینات، کاشمر، تربتحیدریه، خلیلآباد، بردسکن، شهن آباد، چخماق، تربتجام، فیض آباد، سبزوار، سرایان، تقی آباد و بیرجند) نمونه گیری انجام گرفت. برداشت، جداسازی کلاله و خشک کردن در تمامی نمونه ها به طور یکسان انجام شد. مقایسه نتایج بدست آمده با استاندارد ملی و استاندارد ایزو نشان داد که مقدار سافرانال در همه مناطق مورد بررسی از استاندارد ایزو و ملی ایران پایین تر بود. برای پیکروکروسین همه مناطق مقادیر بالاتری از استاندارد ایزو داشتند اما مناطق 2،11،10 و 12 نتوانسته اند حداقل استاندارد ملی را کسب کنند و محصول تولیدی در مناطق 5، 8 و 9 نیز در مرز استاندارد قرار داشت. منطقه 12کمترین مقدار کروسین را داشت که از استاندارد ایزو نیز پایینتر بود. مناطق 2، 5، 10 و 14 نیز مقادیر کروسین پایینتر از استاندارد ملی ایران داشتند.

استاندارد، پیکروکروسین، سافرانال، کروسین