تحلیلی بر روشهای هیدرولوژیکی کنترل رسوبگذاری در مخازن سدها
- سال انتشار: 1385
- محل انتشار: اولین همایش منطقه ای بهره برداری از منابع آب حوضه های کارون و زاینده رود (فرصتها و چالشها)
- کد COI اختصاصی: COWR01_196
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 3731
نویسندگان
دانشجوی دکتری آبخیزداری دانشگاه تهران
استاد دانشگاه تهران
چکیده
ته نشین شدن رسوب در پشت سدها سبب کاهش حجم ذخیره و در نتیجه کاهش عمر مفید مخزن خواهد شد. مخازن سراسر دنیا سالانه 5/0 تا 1 درصد حجم ذخیره اولیه خود را از دست می دهند. طبق آمارموجود مخازن کشور ما حدود 15/1 درصد از حجم ذخیره اولیه خود را در هر سال از دست می دهند. کاهش حجم ذخیره مخزن بر اثر رسوب گذاری، سبب کاهش ظرفیت ذخیره آب، کاهش توان تولید برق، آسیب به تأسیسات برق آبی، تخریب کیفیت آب آشامیدنی، از دست رفتن ظرفیت کنترل سیل و مشکلات دیگری می شود که اگر به آنها کمیاب و نایاب بودن محل های مناسب برای ایجاد مخازن جدید و هزینه هنگفت ساخت سد را اضافه کنیم کنترل رسوب گذاری در مخازن موجود را به صورت امری اجتناب ناپذیر می نمایاند. منشأ و منبع رسوب جمع شده در پشت سدها، سطح حوزه آبخیز است و لذا کنترل رسوب مخزن باید با کنترل فرسایش و تولید رسوب در سطح حوزه صورت بگیرد. اما از آنجایی که عملیات حفاظت خاک و کنترل فرسایش به سرعت جواب نمی دهد، باید در کنار آن به فکر انجام کارهایی در راستای کاهش و کنترل رسوب گذاری در مخازن موجود بود به گونه ای که ظرفیت کنونی مخازن در حوزه های پر رسوب هم با سرعت کمتری از دست برود. این مقاله سعی دارد روشهای هیدرولوژیکی کنترل رسوب گذاری در مخازن را بررسی و مزایا و محدودیت های هر یک را معرفی نماید. این روش ها شامل فلاشینگ، روند یابی رسوب در مخزن و خارج کردن جریانهای دانسیته است. هدف از این نوشتار معرفی یک روش و رد روشهای دیگر نیست بلکه تشریح هر کدام از آنها و شرایط لازم برای دسترسی به حجم ذخیره بیشتر توسط هر کدام است. در ادامه همچنین تجارب دیگران را در این زمینه ارائه میدهد.کلیدواژه ها
مخزن سد، رسوب گذاری، روش هیدرولوژیکی، فلاشینگ، روند یابی، جریان دانسیتهاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.