مسروره مختاری - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
عسکر صلاحی - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
کامبیز فتحی - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه محقق اردبیلی اردبیل، ایران

در سال های اخیر، استعاره از باورهای سنتی خود که منحصر به واژه بود، پا فراتر گذاشت و در نظریه های جدید زبان شناسان شناختی فرایند فکری و تجربی انسان را در بر گرفت. با توجه به اینکه امروزه، پژوهش های متعددی با کاربست نظریه ی لیکاف و جانسون انجام می شود، جستار حاضر ضمن مطالعهی کتابخانه ای، وجوه اشتراک و افتراق میان دو نظریه و دو دیدگاه مختلف را، در دو حوزه ی زبانی و ادبی متفاوت مطالعه کرده است. در این راستا، استعاره ی سنتی در کتاب های قدما مطالعه و با استعاره در مفهوم جدید آن مقایسه شد. حاصل پژوهش نشان داد که نظریه ی زبان شناسی شناختی، علی رغم اشتراکات و افتراقات موجود، به طور نسبی اغراق آمیز است. بسیاری از مباحث مطرح شده در نظریه های معاصرین، غالبا همان مفاهیم نظریه های بلاغی سنتی است که با عنوان های دیگر مطرح شده است. نظریه ی معاصرین علی رغم سودمندی، برخی از مباحث مربوط به استعارهی سنتی را بلاتکلیف رها کرده و با توجه به مقتضیات زبانی و ادبی جامعه ی ما، به برخی از سوالات بلاغی پاسخگو نیست.

نقد بلاغی، استعاره، استعاردهای مفهومی، زبان شناسی شناختی، لیکاف و جانسون