تبیین حکم امضایی و تاثیر آن در استنباط احکام فقهی
عنوان مقاله: تبیین حکم امضایی و تاثیر آن در استنباط احکام فقهی
شناسه ملی مقاله: JR_MADA-8-16_006
منتشر شده در شماره ۱۶ دوره ۸ فصل پاییز و زمستان در سال 1396
شناسه ملی مقاله: JR_MADA-8-16_006
منتشر شده در شماره ۱۶ دوره ۸ فصل پاییز و زمستان در سال 1396
مشخصات نویسندگان مقاله:
قاسم نخعی پور - دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه علوم اسلامی رضوی
محمدعلی سعیدی - استادیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی
خلاصه مقاله:
قاسم نخعی پور - دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه علوم اسلامی رضوی
محمدعلی سعیدی - استادیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی
یکی از تقسیمات متداول در فقه امروزی، تقسیم احکام به امضایی و تاسیسی است که صرف نظر از اختلاف موجود در تعریف آن باید گفت که چنین تقسیمی به درستی وارد لسان فقها شده است و می تواند منشا آثار مهمی در نحوه استنباط احکام اسلامی باشد.برخی از احکام جاری در جامعه اسلامی، حاصل عقل بشر و گذر زمان بوده و شارع نیز متعرض آن شده و با بیان ادله ای آن را امضا نموده است که اکثر احکام وضعی از این دست می باشند. امضا و پذیرش حکم عقلا از سوی شارع، ملازم با جعل حکم از ناحیه شارع نیست؛ یعنی اگر عقلا حکمی داشته باشند و این حکم از نظر شارع نیز پذیرفته شود، لزوما تایید شارع به همراه جعل نیست.بلکه مهم آن است که شارع نسبت به این حکم، تایید روشنی داشته باشد یا این حکم از نظر شارع نیز پذیرفته شود، لزوما تایید شارع به همراه جعل نیست. بلکه مهم آن است که شارع نسبت به این حکم، تایید روشنی داشته باشد یا دست کم با آن مخالفت نکند؛ یعنی به نوعی رضایت شارع کشف شود. در جایی که شارع حکم عقلا را امضا می کند، مفهومش این است که شارع مقدس نیازی به جعل حکم تاسیسی ندیده و حل مسیله را به عقلا واگذار کرده است. با قبول این معنا می توان از امضای شارع این نتیجه را گرفت که در امضاییات، شارع مقدس اختیار را به دست عقلا داده تا با اعمال حکم عقل در هر زمان و مکان، آنچه را که مقبول عقل است، به عنوان حکم امضاشده شارع لحاظ نمایند. پذیرش این امر مقدمه ای بر شیوه ای نوین در استخراج احکام شرعی در امضاییات است که دست مجتهد را بازتر می گذارد. البته تعیین مصادیق امضاییات خود نیاز به تتبع دارد
کلمات کلیدی: حکم، امضا، تاسیس، جعل، بنای عقلا
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/762992/