بررسی کمی و کیفی اسانس رزین، برگ، شاخه های هرس شده و چوب درختان کاج ایرانی (کاج تهران) Pinus eldarica Medw.

با توجه به گستردگی کاشت درختان کاج ایرانی موسوم به کاج تهران و با نام علمی Pinus eldarica Medw. در فضاهای سبز شهری و جنگل های دست کاشت در ایران، برگ، چوب و شاخه های هرس شده این درختان همواره سهم بسیار بالایی از حجم زباله های فضای سبز شهری را به خود اختصاص می دهند. در این پژوهش به منظور بررسی زمینههای بهرهوری بیشتر و کاهش احتمال خطر و هزینه نگهداری این درختان، اسانس تولیدی در شرایط تقطیر آبی از رزین، برگ، شاخه های هرس شده و چوب آنها از نظر کمی و کیفی مورد ارزیابی قرار گرفت. این مطالعه نشان داد رزین این درختان با تولید 22 % (حجمی/وزنی) اسانس از بازدهی بسیار بیشتری نسبت به شاخه های هرس شده 0/15% برگ 0/08% و چوب 0/025% آنها برخوردار بوده و استفاده از آن برای استخراج ترکیبات موجود در آن میتواند توجیه اقتصادی داشته باشد. در اسانس فراوان حاصل از رزین این درختان مونوترپنهای هیدروکربنی سهم عمدهایی دارند این درحالی است که در اسانس اندک چوب آنها سهم سزکوییترپن ها و دیترپنوییدها از سهم مونوترپن ها بیشتر میباشد. از طرفی بازدهی بیشتر شاخه های هرس شده این درختان برای تولید اسانس نسبت به برگ و چوب آنها نشان دهنده اشتعال پذیری بیشتر شاخه های آنها میباشد که جلوگیری از انباشتگی شاخه های هرس شده این درختان در سطح جنگل های دست کاشت میتواند احتمال آتش سوزی را به ویژه در فصل های گرم سال کاهش دهد.

کلیدواژه ها:

کاج ایرانی ، اسانس ، رزین ، برگ ، شاخه های هرس شده ، چوب ، اشتعال پذیری Pinus eldarica Medw