فرشاد میرزایی مطلق - عضو هیات علمی رشته زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی خرم آباد
صفر عبدالوند - دانشجوی دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی خرم آباد

زبان دستگاهی از نشانه های قراردادی برای ایجاد تفهیم و تفاهم است و قواعد آن دستور زبان نامیده میشود که معیار درست گفتن و درست نوشتن می باشد. این پژوهش مانند سایر پژوهش های علوم انسانی به روش تاریخی و با مراجعه به اسناد و مدارک کتابخانه ای به نقش های دستوری اسم پرداخته است. دستور نویسانی که تحت تاثیر زبان شناسی جدید قرار گرفته اند بر این باورند که دستورهای سنتی بیشتر به صرف و اشتقاق و نوع کلمات توجه داشته اند در حالی که دستورنویسان معاصر معتقدند برای تعیین نوع کلمه ابتدا باید نقش کلمه در جمله مشخص شود، زیرا برخی از انواع کلمه مانند صفت و قید تا در ساختار جمله قرار نگیرند و نقش آنها تعیین نشود، تعیین نوع آنها، به آسانی میسر نیست، بنابراین دستور نویسان معاصر بر پایه نظریات زبان شناسی به نقش و حالات کلمات در ساختار جمله توجه بیشتری نشان داده، به مباحث آواشناسی و معناشناسی ژرف ساخت و روساخت واژه ها بر پایه ی نظریه گشتاری نیز توجهی ویژه نشان داده اند. از بررسی دستورهای مختلف این نتیجه حاصل میشود که دستور زبان امروزی که بیشتر تحت تاثیر زبان شناسی نوین پدید آمده، معمولا جوابگوی متون کهن ادبی اعم از شعر، نظم و نثر یعنی سرمایه فرهنگی ادبیات فارسی نمی باشد.

دستور زبان، زبانشناسی، نقش دستوری اسم، دستور گشتاری