بررسی نگاه نقادانه تذکرهنگاران بر آثار شاعران

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: پنجمین همایش متن پژوهی ادبی نگاهی تازه به سبک شناسی، بلاغت، نقد ادبی
  • کد COI اختصاصی: MATNPAGOOHI05_081
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 562
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سیدمرتضی حسینی بیدگلی

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی گرایش غنایی دانشگاه آزاد ورامین- پیشوا

چکیده

زبان و کلام نقد در تذکره های عصر مغول و تیموری ابتدایی و ساده است که این امربرگرفته از عواملی مانند تاثیر محیط و روزگار برمولف و عدم تجربه در فن نقادی در تذکره نویسی است. برخی تذکره نویسان در عصر صفویه با مطالعه اشعار متقدمین و متاخرین، تدریج ا به قوه تمیز شعر خوب از بد دست یافته و اسلوب سخنوران را در به کارگیری واژگان درست و نادرست و طرز بیان غلط و صحیح را تشخیص دادند اما نه به طریقه علمی و استدلالی بلکه از روی ذوق و سلیقه. در عصرافشاریه و زندیه با تشکیل انجمن های ادبی زمینه های تتبع و تحقیق در شعر قدما فراهم شد. بعضی از تذکره نویسان با کنکاش و مطالعه مستمر در دیوان متقدمین به ملکه نقد دست یافتند آنان با صراحت و خشونت هر چه تمامتر شعری را رد یا قبول میکردند. این موضوع نشانهای کم نظیر از تهور در باب نقادی تذکره نویسان است. درعصر قاجاریه گوهر نقد به ابتذال کشیده شد. انجمن خاقان در دربار شکل گرفت. شعرای درباری مجددا به تمجید سلاطین و اطرافیان پرداختند و تذکره نویسان که از وابستگان به دربار بودند به کل یگویی و لفاظی در تراجم و احوال شعرا پرداختند. تملق و چاپلوسی در باب شعرای نزدیک، و حسادت نسبت به شعرای دور نقادی در تذکره ها را تا پنچ شش قرن به قهقرا کشانید.

کلیدواژه ها

نقد تذکره نگاران، تذکره های عمومی، تذکره نویسی، تذکره های شاخص

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.