مهدیه حسینی بهلولی - گروه زمین شناسی دانشکده علوم دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
افشین قشلاقی - استادیارگروه زمین شناسی دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
محمدحسین محمودی قرایی - دانشیارگروه زمین شناسی دانشگاه فردوسی مشهد ایران

این مطالعه به منظور تاثیر استفاده از فاضلاب برای مصارف کشاورزی در منطقه التیمور در شمال و شمال شرقی شهر مشهد انجام گرفته است.. برای این منظور تعداد 20 نمونه خاک از زمین های کشاورزی از اطراف رودخانه کشف رود و از دو عمق 30 – 15 و 15 – 0 برداشت گردید. یک نمونه شاهد نیز (که با آب چاه آبیاری می شود) نیز برداشت شد. فلظت فلزات سنگین با استفاده از دستگاه ICP-ES انجام گرفت. میانگین غلظت فلزات سنگین ,Cd ,As ,Co ,Cr ,Cu ,Ni ,Pb ,Zn Fe و Mn به ترتیب 66/4، 13/0، 92/5، 32/26، 33/22، 31/31، 53/10، 72/44، 44/20407 و 49/462 می باشد. میانگین عناصر کروم، نیکل، روی و مس در خاک های محدوده مطالعاتی از غلظت این عناصر در خاک های غیر آلوده بیشتر می باشد. که این افزایش در اثر آبیاری با فاضلاب و استفاده از کود های نیتراته و فسفاته می باشد. براساس شاخص زمین انباشت تمامی عناصر در رده غیر آلوده قرار دارند به جز آهن که در یک نمونه در رده غیر آلوده تا متوسط آلوده قرار دارد. براساس فاکتور غنی شدگی کادمیم، سرب و روی در رده ی غنی شدگی بسیار ضعیف تا غنی شدگی متوسط و سایر عناصر در رده غنی شدگی ضعیف قرار دارند. به غیر از آهن و منگنز که با سرب همبستگی منفی دارند سایر عناصر با هم دارای همبستگی مثبت می باشند.

فاضلاب، کشاورزی، آبیاری، کشف رود، فلزات سنگین