رویکرد انتقادی به آموزش و دانش در جهان اسلام –مدل ملت یادگیرنده اسلامی

با وجود این که در آیات و روایات اسلامی بسیاری تاکید به جستجوی دانش و به کارگیری آن شده است و اسلام مسلمانان را برای تجهیز خودشان به دانش ملزم نموده است، اما یک نقص عمده سیستم آموزشی موجود در کشورهای اسلامی در عصر پسا استعمار، رنج از موقعیت های نامطلوب متعددی است که با آن روبرو می شوند. یک نقص عمده در این انبوه مشکلات، وجود یک دوگانگی در سیستم آموزشی در کشورهای اسلامی است که به طور کلی متشکل از یک دو سیستم جدا از هم می باشد. یک سیستم آموزش مذهبی که با تمام کمبودها و نواقص آن، وظیفه پرورش نیروی انسانی را برای سه وظیفه بر عهده دارد: 1- ماموریت اسلامی (دعوت) 2- تدریس در موسسات دانشگاهی مذهبی و 3- خدمات مربوط به مساجد مربوط می شود. این منابع انسانی آموزش دیده معمولا قادر به خدمت در سایر موقعیت های نیست. از سویی دیگر نظام آموزشی سکولار، وظیفه پرورش منابع انسانی جهت خدمات اجتماعی، نهادهای سیاسی، مراکز مالی، پزشکی، مهندسی، علوم، معماری وزمینه های حرفه ای را بر عهده دارد مناسب ترین مدل برای رفع این مشکل، مدل یادگیری مادام العمر است که در قالب جامعه یادگیری یا حوزه یادگیری برای ارضای نیازهای آموزشی جامعه مسلمانان، نمود می یابد. این مدل بر اساس ساختار تو در توی ان یک مدل پایین به بالاست. هر واحد در دایره بیرونی از مجموعه ای از دوایر داخلی خود تشکیل شده است. برای مثال تعدادی از فراگیران، چرخه های فراگیران اسلامی را تشکیل می دهند که توسط یک فراگیر منتخب به عنوان رهبر هدایت می شوند. تعدادی از چرخه های فراگیران، جوامع یادگیرنده را تشکیل خواهند داد و این روند تا تشکیل ملت یادگیرنده اسلامی ادامه می یابد

کلیدواژه ها:

آموزش ، دانش ، فرایند ، الگوی اسلامی ، مدل ملت یادگیرنده اسلامی