شیرین رشیدی نیا

در حقوق ایران جرم قتل براساس عنصر روانی به انواع قتل عمدی و قتل غیر عمدی تقسیم شده که بر حسب میزان تقصیر و قابلیت سرزش، برای انواع قتل، مجازات های متفاوتی پیش بینی شده است. قوانین چزایی مصوب بعد از پیروزی انقلاب اسلامی عنوان جدید قتل خطای محض را به عناوین پیشین افزوده، علی رغم آن که در برخی از مصادیق این نوع قتل، فاعل فاقد عنصر روانی می باشد، لیکن مقنن به منظور حمایت کیفری از مجنی علیه، پرداخت دیه را مقرر نموده است. در نظام تقنینی ایران سبق تصمیم در نوع قتل و تشدید مجازات بی تاثیر بوده و عناوین مجرمانه قتل توام با سبق تصمیم و قتل بدون سبق تصمیم پیش بینی نشده است. در حقوق انگلستان سبق تصمیم به عنوان مهم ترین معیار تفکیک انواع قتل برحسب عنصر روانی محسوب می شود و مجازات قتل توام با سبق تصمیم، شدیدتر از سایر انواع قتل است. ضمنا در حقوق انگلستان هریک از قتل های مذکور نیز دارای درجات مختلف و مجازات های متفاوت بوده و قتل بدون سبق تصمیم به قتل بدون سبق تصمیم ارادی و قتل ناشی از تقصیر جزایی تقسیم شده است. قتل ناشی از اشتباه در هویت مجنی علیه و خطای در اصابت در قوانین جزایی مصوب قبل از انقلاب تاثیری در عنوان مجرمانه قتل عمدی نداشته است، لیکن بعد از انقلاب اسلامی، قتل ناشی از خطای در اصابت به عنوان جرم قتل غیر عمدی مقرر شده است.

جرم، عنصر روانی، قتل، حقوق، انگلستان، ایران