مهیم شیهکی تاش - استادیار گروه مدیریت کارآفرینی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
محسن یعقوبی - دانشجوی دکتری مدیریت، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
طیبه رحیمی پور - کارشناسی ارشد کارآفرینی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

هدف از این پژوهش تشخیص فرصت های کارآفرینی در حوزه کسب و کار الکترونیک در شهر زاهدان می باشد. پژوهش حاضر یک پژوهش ترکیبی، با طراحی اکتشافی متوالی است. جامعه آماری شامل مدیران شرکت های فعال این حوزه در پارک علم و فناوری شهر زاهدان می باشد. نمونه گیری در بخش کیفی از طریق مصاحبه بدون ساختار با 14 نفر از مدیران صورت گرفت. پس از کدگذاری داده ها، فرصت های کسب و کار الکترونیک در ابعاد مختلف شناسایی شدند و با استفاده از نظر چهار متخصص و خبره، روایی آنها مورد بررسی قرار گرفت. سپس سوالات پرسشنامه بر آن اساس استخراج شد. روایی پرسشنامه توسط خبرگان تایید شد و پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 92 درصد به دست آمد. در نمونه گیری بخش کمی، به دلیل محدود بودن جامعه، با روش سرشماری، این پرسشنامه بین مدیران همه شرکت های فعال توزیع شد. برای تجزیه وتحلیل داده های کمی از نرم افزار SPSS استفاده شد. بر اساس یافته های بخش کیفی، 29 مولفه به عنوان فرصت های کارآفرینی در حوزه کسب و کار الکترونیک شناخته شد و سپس با توجه به مطالعات پیشین و نظر خبرگان، در پنج حوزه تشخیص فرصت (گردشگری الکترونیکی، حمل ونقل الکترونیکی، تولید محتوای الکترونیکی، خدمات الکترونیکی و تجارت الکترونیکی) تقسیم بندی شدند. نتایج آزمون تی تک نمونه ای نشان داد که بجز دو مولفه تور مجازی در گردشگری الکترونیکی و پرداخت عوارض الکترونیکی در بعد حمل و نقل الکترونیکی سایر مولفه های شناسایی شده معنادار بودند. همچنین نتایج نشان داد که فرصت های حمل و نقل الکترونیکی اولویت اول را به خود اختصاص داد و بعد از آن فرصت تولید محتوای الکترونیکی و تجارت الکترونیکی اولویت دوم و سوم را به خود اختصاص دادند و فرصت خدمات الکترونیکی کمترین اولویت را دارا بود. با توجه به رو به رشد بودن کسب و کارهای الکترونیک و ظرفیت و استعداد جوانان تحصیل کرده، توجه به فرصت های شناسایی شده، می تواند زمینه ساز اشتغال برای جوانان تحصیل کرده شود و به کاهش بیکاری این قشر کمک کند.

تشخیص فرصت، کسب و کار الکترونیک، پارک علم و فناوری، روش ترکیبی