طیبه عبدالملکی - دانشجوی دکتری ژیومورفولوژی، دانشگاه تبریز، بریز، ایران
محمدرضا نیکجو - دانشیار گروه ژیومورفولوژی، دانشگاه تبریز، بریز، ایران

شناسایی مسایل مرتبط با فرسایش و تولید رسوب جهت برنامه ریزی ها و توجه به اقدامات پیشگیری کننده بویژه در مناطق حساسی بر فرسایش پذیری بالا علاوه بر کاهش وقت و هزینه ها، از لحاظ توسعه پایدار ونیل به آن، حایز اهمیت می باشد. تمهیدات پیشگیری از فرسایش از اقدامات جهت کنترل رسوب موثرتر ومقرون به صرفه تر خواهد بود. در دنیا مدل ها وروش های بسیاری با هدف تحلیل فرسایش و برآورد رسوب ارایه شده است. در این پژوهش از مدل هیدروفیزیکی جهت تحلیل فرسایش و رسوب زایی، در حوزه آبخیز بجوشن چای با مساحتی معادل 123/86 کیلومتر مربع در شمالغرب شهرستان اهر در محدوده استان آذربایجان شرقی بهره گرفته شد است. هدف از این پژوهش برآورد فرسایش و رسوب با بهره گیری از روش هیدروفیزیکی در حوضه آبریز مورد مطالعه می باشد. در این بررسی محدوده مورد مطالعه بر اساس عوامل هیدروفیزیکی شامل: مساحت، شیب، زمین شناسی، پوشش گیاهی و بارندگی به پنج زیرحوضه تقسیم شد. سپس تاثیر هریک از عوامل بر رسوب دهی حوضه، ضریب پتانسیل و درصد رسوبدهی هریک از زیرحوزه ها به تفکیک برآورد و تحلیل شد. بر اساس نتایج میزان برآورد کل رسوب ویژه حوضه معادل 970.206 تن در کیلومتر مربع در سال بوده است.

مدل هیدروفیزیکی، فرسایش، توسعه پایدار، رسوب