محمد رستگاری - معاون نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط زیست استان تهران
المیرا موسی زاده نمینی - کارشناس ارشد مهندسی محیطزیست آلودگی هوا، رییس اداره امور آزمایشگاه اداره کل حفاظت محیط زیست استان تهران
مصطفی حاج هادی - رییس اداره امور آزمایشگاه اداره کل حفاظت محیط زیست استان تهران

پیشرفت های صنعتی و مکانیزه شدن زندگی افراد در جوامع مختلف هیچگاه بدون عارضه نبوده است. در این میان آلودگی هوا بیش از پیش مد نظر محققین قرار گرفته زیرا روند رو به افزایش آلودگی هوا در شهرها به طور جدی سلامت ساکنین آن را تهدید می نماید. در بین آلاینده های هوا، امروزه ذرات معلق به ویژه در شهرهای بزرگ، بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. ذرات معلق در غلظت های بالا برای انسان ها، به ویژه افرادی که سابقه بیماری تنفسی دارند، زیان آور می باشد. در این تحقیق میانگین غلظت ساعتی، روند تغییراتمیانگین غلظت، روند ماکزیمم ساعتی آلاینده ذرات معلق با قطر کمتر از 10 میکرون PM10در بازهزمانی 12 اردیبهشت ماه لغایت 23 خرداد ماه سال 95، در ایستگاه های سنجش آلودگی هوای شهریار، شهر قدس و ایستگاه بسیار مستقر در معادن شهر قدس مورد سنجش و بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد، در ایستگاه شهر قدس میانگین غلظت ساعتی آلاینده ذرات معلق با قطر کمتر از 10 میکرون به جز تاریخ 17 خرداد ماه با عدد 163 مابقی روزها در حد استاندارد بوده است. روند تغییرات میانگین غلظت ساعتی بیشترین غلظت آلاینده ذرات معلق با قطر کمتر از 10 میکرون در ساعت 19 و کمترین آن در ساعت 5 بوده است. بیشترین میزان ماکزیمم ساعتی آلاینده ذرات معلق با قطر کمتر از 10 میکرون در روز 13 خرداد و کمترین آن در روز 12 اردیبهشت ماه بوده است. در ایستگاه شهریار مقایسه میانگین میزان ذرات معلق آلاینده ذرات معلق با قطر کمتر از 10 میکرون تمامی روزها پایین تر از حد استاندارد بوده است و در بازه زمانی مورد نظر ایستگاه در تعدادی از روزها به دلیل نقص فنی فاقد اطلاعات بوده است. روند تغییرات میانگین غلظت ساعتی بیشترین غلظت آلاینده ذرات معلق با قطر کمتر از 10 میکرون در ساعت 23 و کمترین آن در ساعت 14 بوده است. بیشترین میزان ماکزیمم ساعتی آلاینده ذرات معلق با قطر کمتر از 10 میکرون در روز 8 خرداد و کمترین آن در روز 21 خرداد ماه بوده است. در بازه زمانی مورد نظر ایستگاه در تعدادی از روزها به دلیل نقص فنی فاقد اطلاعات بوده است. در ایستگاه سیار مستقر در معادن شهر قدس مقایسه میانگین میزان آلاینده ذرات معلق با قطر کمتر از 10 میکرون اکثر روزها بالاتر از حد استاندارد بوده است. در روند تغییرات میانگین غلظت ساعتی بیشترین غلظت آلاینده ذرات معلق با قطر کمتر از 10 میکرون در ساعت 8 و کمترین آن در ساعت 7 بوده است. بیشترین میزان ماکزیمم ساعتی آلاینده ذرات معلق با قطر کمتر از 10 میکرون در روز 31 اردیبهشت و کمترین آن در روز 24 اردیبهشت ماه بوده است. مقایسه وضعیت ذرات معلق کمتر از 10 میکرون در ایستگاه هاییاد شده نشان داد، میزان ذرات معلق با قطر کمتر از 10 میکرون در ایستگاه سیار مستقر در معادن شهر قدس بالاتر بوده است و به دلیل اینکه ایستگاه سیار بین ایستگاه شهر قدس و ایستگاه شهریار قرار دارد، از این رو به دلیل جهت وزش باد آلاینده ذرات معلق با قطر کمتر از 10 میکرون در ایستگاه شهر قدس بالاتر از ایستگاه شهریار بوده کهبیانگر اثر پذیری شهرستان قدس از آلودگی هوای معادن شن و ماسه مجاور خود می باشد.

آلودگی هوا، آلاینده ذرات معلق PM10، میانگین غلظت، معادن شن و ماسه