پیمان اکبرزاده - دانشجو کارشناسی ارشد مهندسی منابع طبیعی، دانشگاه سمنان
مهران اکبرزاده - کارشناسی ارشد مهندسی ارزیابی و آمایش سرزمین، دانشگاه تربیت مدرس تهران
حسن غلامی - کارشناسی مهندسی منابع طبیعی، معاون اداره کل منابع طبیعی وآبخیزداری استان سمنان
سیدفردین حسنی شریعت پناهی - کارشناس ارشد جغرافیا، رییس مطالعات اداره کل منابع طبیعی وآبخیزداری سمنان

در حال حاضر تمامی کشورهای توسعه یافته و بیشتر کشورهای در حال توسعه دریافته اند که استفاده از اراضی باید بر اساس برنامه ریزی باشد. برنامه ریزی استفاده از اراضی ایجاب می نماید که از هر یک از اراضی بر اساس استعداد و قدرت تولیدی آن استفاده شود. یکی از عوامل اصلی و شناخته شده توسعه پایدار کشاورزی، به کار گرفتن اراضی به تناسب آن ها برای تعیین مناسب ترین نوع بهره وری است که اصطلاحا به آن تناسب اراضی می گویند. از سویی ارزیابی اراضی منطقه با توجه به توانمندی خاک و اقلیم می تواند در استفاده بهینه از منابع خاک، آب و سرمایه برای افزایش تولید محصول و ایجاد اشتغال و درآمد زایی برای کشاورزان منطقه بسیار مفید می باشد. روش کار به این صورت است که در ابتدا بررسی وضعیت خاک های حوزه و طبقه بندی آنها به روش Soil Taxonomy و سپس تعیین گروههای هیدرولوژیکی خاک های حوزه و نفوذپذیری آنها صورت گرفت است. در نهایت تعیین محدودیت ها و اشکالات عمده استفاده از اراضی با بررسی قابلیت آتی اجزاء واحدهای اراضی بعد از انجام عملیات عمرانی و اصلاحی انجام گرفت است. در خصوص شرایط آتی تناسب اراضی برای زراعت آبی، دیم و درختکاری در واحدهای اراضی X-1-1 در صورتی که سازه های مناسب اجرا شود، شدت محدودیت ها متوسط است و تناسب کمی (S3) جهت زراعت آبی و درختکاری خواهد داشت. و در دیگر اجزا واحد اراضی شرایط نامناسب فعلی (N1) و نامناسب دایمی (N2) قرار گرفته است .در خصوص شرایط آتی تناسب اراضی برای مرتع و جنگل در این حوزه به جز در واحدهای اراضی M- 1-1 و M-2-1 در سایر واحد های اراضی در صورتی که عملیات های اصلاحی مانند قرق، بذر پاشی و کپه کاری انجام شود، شدت محدودیت ها متوسط می شود و تناسب کم (S3) تا متوسط (S2) جهت کشت مرتع و جنگل خواهد داشت. تمام شرایط که قابل کشت مرتع و جنگل را فراهم می کند به شرط اصلاح مرتع با استفاده از روش های احیای و مدیریتی مرتع و در جنگل در مناطقی که تجمع خاک داریم تا کم تا متوسطی مناسب خواهد بود.

شرایط آتی، تناسب اراضی، شهرستان مهدیشهر، GIS