سید محمد امیری - استاد زبان و ادبیات عرب دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد.
محمد حبیب الهی - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد،

وقوع جنگ در تاریخ اساطیری و واقعی بشر، امری اجتناب ناپذیر است. جنگ ها با هر انگیزه ای که رخ داده باشند، در ادبیات و توسط شاعران به عنوان یکی از درونمایه های مهم شعری، دستاویز آفرینش های هنری واقع شده اند. در زبان عربی آثار حماسی و توصیف آوردگاه های نبرد در بین شاعران از بسامد بالایی برخوردار است. مواردی چون: فضای غبارآلود میدان جنگ، اسب در جنگ سروده ها، فراوانی لشکر و کشته شدگان، ترسیم نبرد تن به تن، مدح ممدوح و ... بسیار زیاد مورد توجه قرار گرفته است. متنبی از شاعران قرن چهارم هجری در توصیف دست توانایی دارد و به زیبایی تمام به وصف آوردگاه های نبرد، خصوصیات آن و در نتیجه نمایش قدرت ممدوح پرداخته است. متنبی در وصف جنگ هجده قصیده دارد و صحنه های جنگ را به شکلی ماهرانه مجسم نموده است. در این پژوهش نمونه هایی از توصیف های موجود در دیوان متنبی آمده که نتیجه حاصل از آن نشان می دهد، در دیوان متنبی ترسیم این گونه فضاهای جنگی یکی از اغراض شعری شاعر بوده و غالبا در حکم ابزاری است که در خدمت هدف اصلی، یعنی مدح ممدوح قرار میگیرد.

متنبی، توصیف، نبرد