روند فکری وحدت جهان اسلام در اندیشه متفکران مسلمان

وحدت جهان اسلام از مهم ترین مسایل راهبردی جهان اسلام است که ذهن اندیشمندان و متفکران مسلمان را دردوره معاصر به خود مشغول داشته است. این موضوع به ویژه با تحولاتی که در چند سال اخیر در جهان اسلام رخ داده بیش از پیش حایز اهمیت گشته است. ترسیم چشم اندازی مقبول و ارایه راهبردهای مناسب برای تحقق آن، مستلزم بررسی افکار و اندیشه های مختلف و روند فکری که در این موضوع شکل گرفته است. لذا این مقاله به منظور پاسخ به این سوال که: روند تغییرات فکری موضوع وحدت جهان اسلام از فروپاشی خلافت عثمانی تاکنون چگونه بوده است مهم ترین اندیشه های جریان ساز که از سوی متفکران مسلمان در دوره معاصر پیرامون وحدت جهان اسلام مطرح شده را با رویکردی توصیفی و مبتنی بر دو عامل از پارامترهای ش شگانه روش (STEEP)V (به منظور توصیف و نه تحلیل) با استفاده از منابع کتابخانه ای بررسی نموده است. این بررسی نشانگر آن است که ضمن تداوم جایگاه رهبری واحد و یا خلافت، جریان های فکری متنوع و همچنین چند نقطه عطف در این روند فکری قابل مشاهده است. بر این اساس پنج موج در روند فکری پیرامون وحدت جهان اسلام شناسایی شده است که عبارتند از: موج خلافت محور، موج دولت محور، موج نها دمحور، موج مردم محور و موج تمدن محور.

کلیدواژه ها:

وحدت اسلامی ، خلافت ، جامعه ملل اسلامی ، جنبش های اسلامی ، تمدن نوین اسلامی