احد نظرپور - گروه زمین شناسی - واحد اهواز - دانشگاه آزاد اسلامی اهواز
نوید قنواتی - گروه خاک شناسی - واحد اهواز - دانشگاه آزاد اسلامی اهواز
تیمور بابایی نژاد - گروه خاک شناسی - واحد اهواز - دانشگاه آزاد اسلامی اهواز

زمینه و هدف: هدف از مطالعه حاضر بررسی فاکتور غنی شدگی EF شاخص جامع آلودگی نمرو NIPI و پتانسیل ریسک اکولوژیک Er فلزات سنگین (سرب، نیکل، مس، روی، کادمیوم، وانادیوم و کروم ) در خاک های سطحی میدان نفتی اهواز است. روش بررسی: جهت دستیابی به این هدف تعداد 49 عدد نمونه خاک به صورت سیستماتیک برداشت و به روش جذب اتمی AAS آنالیز شده است. یافته ها: میانگین غلظت فلزات مورد مطالعه به ترتیب Pb (251/20) ؛ Ni (94/06) ؛ Cu (75/80) ؛ Zn (132/84) ؛ Cd ( 0/69) ؛ V (4/97) و Cr ( 141/48) mg/kg … میانگین فاکتور غنی شدگی در نمونه های خاک به صورت V< Cd< Zn< Cr< Cu< Ni< Pb کاهش می یابد. شاخص جامع آنفس لودگی نمرو نشان دهنده سطح آلودگی شدید برای کلیه فلزات به جز وانادیوم است. پتانسیل ریسک اکولوژیک فلزات مورد مطالعه نشان دهنده ریسک پایین برای فلزات Zn ،Cd ،V و Cr ریسک متوسط برای Cu و ریسک قابل توجه برای فلزات Pb و Ni است. مقدار میانگین شاخص ریسک RI فلزات مورد مطالعه نشان داد که 27 م ( 55/10 درصد) دارای ریسک متوسط، 21 نمونه ( 42/85 درصد ) دارای ریسک قابل توجه و تنها 1 نمونه ( 2/05 درصد) دارای ریسک اکولوژیکی بالا است. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده از فاکتور غنی شدگی، پتانسیل ریسک اکولوژیکی و شاخص ریسک نشان داد که منبع آلودگی فلزات مورد مطالعه فعالیت های انسان زاد از قبیل فعالیت های حفاری نفتی در منطقه مورد مطالعه است.

فلزات سنگین، فاکتور غنی شدگی، شاخص جامع آلودگی نمرو، پتانسیل ریسک اکولوژیک