بررسی عوامل موثر بر بهره وری تولید در گاوداری های صنعتی شیری

تاکنون تحقیقات زیادی در زمینه بررسی عوامل موثر در بهره وری تولید و سودآوری تولید شیر در ایران و جهان انجام شدهاست. علیرغم تلاش های انجام شده توسط کشورهای در حال توسعه، هنوز بهره وری عوامل تولید در این گونه کشورها از جملهایران پایینتر از کشورهای توسعه یافته است .اثر اندازه گله بر هزینه های تولید شیر در گاوداری های آمریکا را برخی ازپژوهشگران مورد بررسی قرار دادهاند و دریافتند که میانگین هزینه کل تولید گاوداری های متوسط و بزرگ به ترتیب 12 تا 20درصد کمتر ازگاوداری های کوچک بود. این پژوهش با هدف اندازه گیری عوامل موثر بر شاخص بهره وری عوامل تولید درگاوداری های شیری صنعتی شهرستان تربت جام صورت گرفت .داده های مورد نیاز از طریق تکمیل پرسشنامه از تعداد 22 گاوداریشیری که به روش نمونه گیری با طبقه بندی تصادفی انتخاب شده بودند، در سال 1395 جمع آوری گردید .نتایج نشان داد کهمیانگین درآمد ناخالص و هزینه کل تولید در گاوداری های کوچک و متوسط در مقایسه با گاودار یهای بزرگ، کمتر بود .با افزایشاندازه گله، میانگین عملکرد تولید شیر افزایش یافت. این امر عمدتا ناشی از بهرهمندی بیشتر گاوداری های بزرگتر از دانش فنی وفنآوری های نوین در مقایسه با گاوداری های با مقیاس کوچک بود. میانگین شاخصهای حقیقی و ظاهری بهره وری کل عواملتولید برای کل گاوداریهای مورد مطالعه به ترتیب برابر 1/043 و 1/185 بود. اختلاف موجود، بخشی از درآمد ناخالص گاوداری های شیری می باشد که گاوداران به عنوان سود برای خود حساب می کنند حال آن که این مبلغ، هزینه غیرملموس و ناچیزمیباشد. حال آن که این میزان، همان هزینه های است که از حساب گاودار کم میشود ولی در کوتاه مدت آن را احساس نمی کند.بنابراین با توجه به نتایج بر این اساس، لازم است متولیان بخش دامپروری در محاسبه قیمت تمام شده یک کیلو گرم شیر، اینواقعیت را مدنظر قرار دهند.