پایش پدیده خشکسالی با استفاده از شاخص SPI در استانهای خراسان جنوبی و خراسان رضوی

خشکسالی از جمله پدیده های طبیعی رایج در کشور میباشد که هر ساله به خسارت های بسیاری در بخش های مختلف کشورمان منجر می شود. این پدیده هر ساله تاثیر زیادی بر تولید و به طبع ان بر اشتغال دارد لذا لازم است در زمینه تولید این محصول، برای مدیریت و مقابله با آن تمهیداتی مناسبی در نظر گرفت. علیرغم رشد تکنولوژی در عصر حاضر، امکان مقابله با این بلای طبیعی وجود ندارد. بلکهتنها راه ممکن، شناخت اصول پدیده خشکسالی و برنامه ریزی جهت نوعی همزیستی با آن می باشد. به منظور پایش خشکسالی، تکنیک ها و شاخص های مختلفی ارایه شده است. در این پژوهش، داده های بارش ماهانه و سالانه یک دوره 22 ساله (1231-1231) برای چهار ایستگاه سینوپتیک بیرجند، قاین، فردوس و نهبندان در استان خراسان جنوبی و چهار ایستگاه سینوپتیک تربت حیدریه، تربت جام، نیشابور و کاشمر در خراسان رضوی، مورد تحلیل آماری بارش و تعیین سالهای مرطوب و خشک قرارگرفت. به منظور تفکیک ترسالیوخشکسالی از شاخص خشکسالی باران استاندارد شده (SPI) استفاده شد. این شاخص با اختصاص دادن ارزش عددی به بارندگی،توانایی مقایسه نواحی مختلف با اقلیم متفاوت را دارد. نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان داد درصد فراوانی شاخص های بارشاستاندارد سالانه هشت ایستگاه مورد مطالعه در محدوده نرمال، بین 45 تا 36 درصد و به طور برابر در ناحیه خشکسالی و ترسالی بین11 تا 24 درصد متغیر هستند. آستانه بحران خشکسالی در ایستگاه های مورد مطالعه محاسبه شد و تربت جام با 222 میلیمتر در سالبیشترین آستانه و نهبندان با 53 میلیمتر بارندگی سالانه کمترین آستانه بحران خشکسالی را دارا می باشند.

کلیدواژه ها:

خشکسالی ، زعفران ، بارش استاندارد شده ، آستانه بحران خشکسالی