مفاهیم رمزی نقش جانوران در جواهرات هخامنشی

در بررسی مجموعه آثاری که تحت عنوان جواهرات هخامنشی مطرح شده، عنایت به دو مقوله بنیادین که همواره این هنر صنعت را تحت شعاع قرار داده امری بایسته است: الف) جنبه های نمادین حیوانات مورد استفاده در جواهرات. ب) چگونگی به کارگیری از جانوران مورد استفاده در جواهرات. هدف این پژوهش که معرفی و بررسی مفاهیم نمادین و رمزگونه جواهراتی بوده که در دوره هخامنشی از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار بوده اند. در پژوهش حاضر کوشش شده بود تا با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی، این جواهرات از نظر فرم، گونه و محتوا بررسی گردند و به پرسش هایی از این دست نیز پاسخ گوید: آیا استفاده از این جانوران مفاهیم خاصی از نظر فرمی و محتوایی داشته است جواهرات هخامنشی مصداق بارز جلوه های هنری و نمادین این هنر صنعت، جواهر سازی می باشد و این امر مورد کنکاش قرار گرفته است. لذا ارایه تعریفی مختصر برای معرفی این آثار امری ضروری است. جواهرات هخامنشی به آثاری اطلاق می شده است؛ که از نظر کاربردی و جنبه های نمادین مورد استفاده قرار می گرفته است. شاخصه های عمدهای این آثار شامل 1) استفاده ی به خصوص از حیوانات. 2) ارزش نمادین توام با زیبایی شناسی این آثار، لذا در این مقاله به بررسی رویکردهای نماد شناشناسانه ی تعدادی از جواهرات با اشکال جانوری پرداخته شده است. درباره جایگاه این جانوران در جواهرات تاکنون مقالات پراکنده و گاه کتاب هایی نگاشته شده است. لیکن موضوعی که کمتر بدان توجه شده، حضور مکرر این نقوش جانوری و کاربرد فرمی، توام با نمادین بودن این جواهرات می باشد. در این نوشتار ضمن بهره گیری از تحقیقات پیشین، به نحوه انعکاس رمزگونه این نقوش جانوری در جواهرات پرداخته می شود.

کلیدواژه ها:

هخامنشی ، جواهرات ، جانوران ، نقش ، نماد ، رمز