فرزانه بی مکر - دانشجوی دکترا معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، بیرجند، ایران

بازار سنتی زنجان به عنوان یکی از آثار ارزشمند معماری دوره قاجار دارای فضاها، آثار متنوع و تزییناتی زیبا می باشد. در این میان، مساجد این بازار به دلیل تنوع الگوهای فضایی، غنای تزیینات و دارا بودن مولفه های معماری منحصر به فرد، اهمیتی خاص به بازار بخشیده اند. هدف نوشتار پیش رو، معرفی ویژگی های این مساجد و گونه شناسی آنها براساس اجزای فضایی و کالبدی شان می باشد تا بتوان در کنار طبقه بندی الگویی ساخت آنها، عناصر معماری و سلسله مراتب فضایی هر یک از این مساجد را مورد مطالعه قرار داد. روش تحقیق مورد استفاده در این مطالعه، توصیفی _ تحلیلی است و نتایج حاصل از مطالعه نشان می دهد که الگوی رایج ساخت در مساجد این بازار، گونه شبستانی است که در ترکیب با انواع دیگر گونه های ساخت مساجد در ایران به کار گرفته شده اند. در نهایت، به منظور نظم بخشی به اطلاعات و تحلیل های انجام شده در غالب یک جدول جامع، گونه بندی مساجد این بازار انجام می گردد.

مسجد، زنجان، گونه شناسی، بازار سنتی