روشهای جلوگیری از آلودگی رودخانۀ بادین آباد

تخلیۀ پساب مزارع پرورش ماهی دررودخانه ها موجب پایین آمدن کیفیت آب و ایجاد مشکل برای استفاده کنندگان پایین دست می گردد و لازم است برای جلوگیری از آن تمهیداتی اندیشیده شود. مجتمع 400 تنی پرورش ماهیان سردابی بادین آباد در شهرستان پیرانشهر جهت ایجاد اشتغال برای نیروهای بومی با استفاده از آب رودخانۀ بادین آباد احداث گردیده است. این رودخانه یکی از شاخه های مهم رودخانۀ زاب کوچک است که دارای آب با کیفیت و کمیت بالا می باشد با توجه به ظرفیت بالای مجتمع و امکان توسعۀ آینده، تخلیۀ پساب آن مستقیماً به رودخانه خالی از مشکلات زیست محیطی نخواهد بود لذا برای مقابله با این مسئله اقدامات زیر صورت گرفته است: در فصل زراعی که مصادف با افزایش دما و فعالیت ماهی می باشد و بیشترین آلودگی رودخانه نیز در این فصل امکان پذیر است با انتخاب مناسب موقعیت مجتمع کل پساب خروجی با 5000 هکتار از اراضی دشت پیرانشهر در طرفیت رودخانۀ بادین آباد بصورت ثقلی هدایت شده و 2000 هکتار نیز با پمپاژ آبیاری خواهد شد و تخلیه به رودخانه در این فصل صورت نخواهد گرفت. در فصل غیرزراعی که فعالیت پرورش ماهی نیز به علت پایین بودن دما کاهش می یابد در کنار مزارع پرورش ماهی حوضچۀ ترسیب طراحی و اجرا گردیده است. فضولات ماهی و پس ماندۀ غذاها پس از خروج از مزارع همراه پساب وارد رسوبگیر گردیده و پس از بجا گذاشتن قسمت اعظم مواد زائد از روی سرریزی وارد یک کانال شیبدار پله ای گردیده سپس در رودخانه تخلیه می گردد. اختلاف ارتفاع سرریز و کف رودخانه بیش از 50 متر بوده و با پله های متعدد برای کاهش انرژی آب و هوادهی اجرا گردیده است. بطوری که تمام مواد زائد موجود در آب در طول کانال با هوادهی شدید اکسیده شده و به مواد معدنی بی ضرر تبدیل می گردند. رسوبات جمع آوری شده در حوضچۀ ترسیب در فواصل زمانی مشخص بصورت ثقلی به حوضچۀ کوچکتری منتقل می گردد تا پس از خشک شدن بعنوان کود مورد مصرف کشاورزی قرار گیرند. با اجرای تمهیدات ذکر شده امید است که هیچگونه آلودگی از طرف مجتمع پرورش ماهی بادین آباد وارد رودخانه نگردیده و آب مازاد رودخانه براحتی در پایین دست مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

پرورش ماهیان سردابی ، رودخانه ، پساب ، آلودگی ، آبیاری ، ترسیب ، هوادهی