جلوه های پایداری در طنز عبید زاکانی

عبید زاکانی یکی از شاعران، نویسندگان و نقادان برجسته قرن هشتم است که در آثار منثور خود با بیانی طنزآمیز و گاه هزل آمیز از مفاسد فردی و اجتماعی روزگار خود انتقاد نموده است. از خلال طنزهای وی میتوان به لایه های درونی و زیرین جامعه پی برد و واقعیت ها را پیدا کرد. در زمانه وی اختناق ، فساد، حرص، مادیات و غلبه بر شهوات به اوج رسیده بود؛ بنابراین رواست اگر بگوییم زننده ترین انتقادات قرن هشتم در آثار عبید جلوه گر شده است.. طنز عبید نوعی اعتراض به وضع موجود است و ادب اعتراضی از گونه ادبیات مقاومت به حساب می آید. وی با استفاده از شگرد کلامی طنز به پایداری در برابر ظلم و فساد حاکمان و نابرابری ها و فساد اجتماعی، اخلاقی و فرهنگی پرداخته است. از شاخص تریننمودهای پایداری که به شیوه طنز در آثار منثور عبید بیان شده اند به این موارد اشاره میشود: انتقاد از حاکمان، انتقاد از ظلم و ستم، اعتراض به انحرافات اخلاقی و جنسی، انتقاد از قاضیان، نکوهش شیخ و فقیه و صوفی، در نکوهش خطیب و واعظ و انتقاد از دگرگونی ارزش ها. نوع پژوهش در این نوشته، بنیادی است که با روش کتابخانه ای گردآوری شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است

کلیدواژه ها:

عبید زاکانی ، طنز ، ادبیات پایداری ، آثار منثور