غم در اندیشه عرفانی باباطاهر همدانی، غم آگاهی

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 455

متن کامل این مقاله منتشر نشده است و فقط به صورت چکیده یا چکیده مبسوط در پایگاه موجود می باشد.
توضیح: معمولا کلیه مقالاتی که کمتر از ۵ صفحه باشند در پایگاه سیویلیکا اصل مقاله (فول تکست) محسوب نمی شوند و فقط کاربران عضو بدون کسر اعتبار می توانند فایل آنها را دریافت نمایند.

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

MAFAKHERCONF01_078

تاریخ نمایه سازی: 16 تیر 1397

چکیده مقاله:

حزن (غم و اندوه) به طور کلی در عرفان اسلامی و به طور خاص در اخلاق عرفانی از اهمیت زیادی برخوردار است؛ به گونه ای که برخی آن را دارای شان سلوکی می دانند. حزن و غم دایم یکی از علامات خوف محسوب می شود. از همین رو داشتن حزن و غم از نشانه های کسانی است که اهل معرفتند و قلب آنها محل واردات غیبی. صاحب رساله قشیریه حزن را به حزن ممدوح و مذموم تقسیم نموده و مدعی است که حزن دنیا مذموم است و حزنی که ناظر به امور اخروی باشد ممدوح. در واقع حزن ممدوح حکایت از غم و غصه ای دارد که بر سالک غلبه می یابد، به سبب کوتاهی در انجام اعمال صالح و تاسف بر زمان رفته. هدف این مقاله، بررسی غم و کیفیت آن در اشعار عرفانی باباطاهر است. بی شک، اندوه و غم یکی از مضامین رایج در اشعار باباطاهر است. با بررسی این اشعار به نظر می رسد که غم و اندوه مورد نظر این عارف دلسوخته برخلاف تقسیم بندی رایج نه ناطر به امور دنیوی است و نه ناظر به غفلت سالک. غم باباطاهر، منحصرا غم عشق است. از همین رو، باباطاهر عریان این نوع غم را نوعی نعمت الهی می داند که نصیب خواص است. این غم فراق نه تنها سبب قبض نمی شود، بلکه نوعی بسط و آگاهی را به همراه دارد که فرایند سیر و سلوک را هموار و شیرین تر می سازد. شاید با توجه به همین خصوصیات این اندوه، بتوان آن رانوعی غم آگاهی نامید

کلیدواژه ها:

نویسندگان

علی سلمانی

استادیار دانشگاه بوعلی سینا