الهام دهقانی - عضو هییت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز

غنای معماری بومی ایران را می توان ناشی از تنوع اقلیمی و شرایط آب و هوایی گوناگونی دانست که گونه ای همسازی و انطباق را بین معماری و شرایط زیست محیطی و در عین حال، اقتضای جغرافیایی شکل می دهد. مطالعه مبانی شکل دهنده معماری در بستر شهرهای ایرانی نشان می دهد که همواره طبیعت نقش بسزایی در شکل گیری شهرها و به تبع آن معماری و به ویژه مسکن داشته است. در گذشته رابطه انسان، محیط طبیعی و معماری به صورتی بوده که هم انسان در ارتباط مستقیم با طبیعت بوده و هم معماری در بستر طبیعت شکل می گرفته است. در عرصه معماری و طراحی مسکن امروزی در ایران توجه چندانی به همجواری طبیعت و استفاده از جلوه های طبیعت در ارتقاء کیفی محیط ندارند. در این راستا به نظر می آید رجوع به سابقه تاریخی همجواری طبیعت با سکونت در حیاط های مرکزی خانه های سنتی می تواند الگوی مناسبی از این ارتباط را بیانگر باشد. این پژوهش سعی دارد به طور خاص به یک گونه معماری در محیط جغرافیایی ویژه به تبیین نحوه استفاده از جلوه های طبیعت در معماری و تزیینات خانه ها بپردازد. مسکن بومی شیراز با توجه کامل به اقلیم منطقه و عوامل محیطی شکل گرفته و پایدار مانده است. بررسی و تحلیل خانه های سنتی شیراز به صورت نمونه موردی و واکاوی مفهوم طبیعت و چگونگی استفاده از طبیعت در بناشرح کار این پژوهش بوده و چگونگی تطابق معماری با جلوه های طبیعی مسیله ایست که در این ساختار سعی می شود به آن پرداخته شود.

معماری، طبیعت، خانه ایرانی، معماری شیراز، مسکن